"Anh cả" Vietcombank điều chỉnh lãi suất

Ngày đầu tháng 4, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) niêm yết biểu lãi suất mới, giảm 0,1 điểm % tại một số kỳ hạn. Lãi suất kỳ hạn 1 tháng giảm từ 1,7%/năm xuống còn 1,6%/năm. Lãi suất kỳ hạn 3 tháng giảm từ 2,0%/năm xuống còn 1,9%/năm. Lãi suất kỳ hạn 6 tháng giảm từ 3,0%/năm xuống còn 2,9%/năm. Lãi suất kỳ hạn 9 tháng giảm từ 3,0%/năm xuống còn 2,9%/năm.

Trên thực tế, qua các đợt giảm lãi suất, Vietcombank luôn là ngân hàng tiên phong "mở bát". Khi ông lớn này còn giảm lãi suất, xu hướng lãi suất vẫn sẽ tiếp tục giảm theo. Tuy nhiên, cũng có một số ngân hàng "lội ngược dòng" tăng lãi suất. Từ đầu năm 2024, một số ngân hàng tăng lãi suất có thể kể đến như Techcombank, Eximbank, SaigonBank, VPbank,...

Lãi suất vẫn sẽ tiếp tục giảm để kích cầu tăng trưởng tín dụng

Trao đổi với Lao Động, TS Châu Đình Linh - giảng viên Trường Đại học Ngân hàng TPHCM - phân tích, hiện chính sách của Chính phủ vẫn là muốn ổn định lãi suất và có định hướng giảm lãi suất để hỗ trợ chi phí lãi vay cho các chủ thể trong nền kinh tế, cũng như tăng cường khả năng tiếp cận nguồn vốn tín dụng để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế trong năm 2024.

Về phía Ngân hàng Nhà nước (NHNN), vẫn muốn thúc đẩy tăng trưởng tín dụng nhưng trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng đang có dấu hiệu trục trặc. NHNN vẫn kêu gọi những ngân hàng trong nhóm dẫn đầu có xu hướng giảm lãi suất và kêu gọi các ngân hàng đều phải công bố lãi suất cho vay bình quân để chủ thể của nền kinh tế theo dõi được và lựa chọn cho phù hợp.

"Đây là chính sách chung nhưng lại phụ thuộc vào tính thị trường và từng ngân hàng. Trong hệ thống ngân hàng chia ra từng nhóm: Một là nhóm Top dẫn đầu (về quy mô vốn, tổng tài sản, lợi nhuận lớn); Hai là Top quy mô trung bình (quy mô vốn, tổng tài sản trung bình nhưng đang có lợi nhuận khởi sắc); nhóm thứ ba là nhóm có những hoạt động kinh doanh ngân hàng bình thường nhưng có vốn mỏng và tổng tài sản nhỏ. Nhóm thứ 4 thuộc nhóm tái cơ cấu và kiểm soát đặc biệt. Việc phân nhóm ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn vì điều này sẽ liên quan đến vấn đề thanh khoản từng thời điểm của các ngân hàng này. Ví dụ, những ngân hàng lớn có vốn dồi dào, người dân gửi tiền vào đó rất nhiều, người ta quan tâm tới mức độ an toàn và uy tín thương hiệu, quy mô của ngân hàng đó, xem ngân hàng có đảm bảo an toàn vốn và có mức sinh lời phù hợp hay không. Còn những ngân hàng Top dưới thường gặp khó khăn hơn trong việc huy động vốn để đáp ứng thanh khoản ở hiện tại" - TS Linh chia sẻ.

Chuyên gia cho biết, những nhóm ngân hàng nhỏ thường có xu hướng tăng lãi suất ở các kỳ hạn ngắn nhưng ở các ngân hàng Top đầu thị trường lại có xu hướng giảm và rõ ràng đầu tháng 4 này, Vietcombank đã giảm lãi suất.

"Mức lãi suất giảm 0,1% cũng là một vấn đề. Mức giảm này sẽ làm cho tiền gửi trở nên kém hấp dẫn, đồng thời phản ánh thanh khoản của những ngân hàng này đang dồi dào, đầu ra chững lại. Nhìn vào tăng trưởng tín dụng quý I/2024 không như mong đợi, có thể hiểu rằng hệ thống ngân hàng vẫn đang ứ vốn. Thanh khoản càng dồi dào, ngân hàng càng điều tiết sang các hoạt động khác như cho vay trên thị trường liên ngân hàng, thực hiện những hoạt động đầu tư như đầu tư chứng khoán (thường là trái phiếu), rồi thông qua những thực hành về chiến lược kinh doanh (thành lập quỹ đầu tư, hoặc chuyển đổi số,...). Đó là lý do họ giảm lãi suất. Tại những ngân hàng nhỏ, việc thanh khoản có những thời điểm khó khăn nhất định. Họ sẽ huy động vốn trên thị trường liên ngân hàng nhưng sẽ đắt hơn so với việc thực hiện tăng điểm lãi suất tại các kỳ hạn ngắn, qua đó giúp đáp ứng thanh khoản tốt hơn. Tuy nhiên, việc ngân hàng có hành động tăng lãi suất lên nhưng mức tăng cũng không đáng kể và nó vẫn nằm trong mặt bằng chung lãi suất giảm" - TS Linh phân tích.