Xuất khẩu sang Anh tăng 15,6%  nhờ UKFTA

Bất chấp khó khăn của đại dịch COVID-19, doanh nghiệp Việt Nam bước đầu đã tận dụng tốt cơ hội mang lại từ Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam–Vương quốc Anh (UKVFTA), sau 1 năm hiệp định thương mại này  có hiệu lực tạm thời (từ ngày 1.1.2021) và 7 tháng có hiệu lực chính thức (từ ngày 1.5.2021), tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Vương quốc Anh trong năm 2021 đạt 5,24 tỉ USD, tăng 15,6% so với cùng kỳ năm trước. 

Hiệp định UKVFTA được kỳ vọng sẽ tiếp nối động lực thúc đẩy quan hệ thương mại, đầu tư của hai bên trong những năm tới. Đặc biệt, các cam kết của hiệp định sẽ thúc đẩy rất mạnh xuất khẩu các mặt hàng chủ lực của Việt Nam.

Dẫn đầu tốc độ tăng trưởng lần lượt là các mặt hàng: Sắt thép: 1.183%; caosu: 82,3%; nông sản: 70,8%; sản phẩm mây, tre, cói và thảm: 60,3%; hạt tiêu: 48%; phương tiện vận tải và phụ tùng: 35,3%; gốm sứ: 35,2%; máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng khác: 21%...

Ông Tạ Hoàng Linh - Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Âu , châu Mỹ (Bộ Công Thương) cho biết, đối với Việt Nam, Anh là đối tác quan trọng hàng đầu, là thị trường xuất khẩu lớn thứ 6 trong số các nước trên thế giới, thị trường xuất khẩu lớn thứ 4 trong số các nước châu Âu - châu Mỹ. 

Dư địa lớn, nhiều mặt hàng hưởng lợi từ UKFTA

Bộ Công Thương cho biết, mặc dù Anh là thị trường nhập khẩu lớn thứ 5 thế giới thế nhưng đến nay thị phần hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang đây mới chỉ chiếm 1%. Bởi vậy, nhiều ý kiến cho rằng hàng hoá Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa khi xuất khẩu và mở rộng thị phần tại thị trường này.

Hiệp định UKVFTA đóng vai trò đòn bẩy vững chắc, nhờ được giảm thuế nhập khẩu về 0% sau ngày 1.1.2021, nhiều sản phẩm có lợi thế cạnh tranh vượt trội tại thị trường Anh so với sản phẩm cùng loại của Trung Quốc, Thái Lan, Malaysia, Indonesia và nhiều nước khác. Nguyên nhân chính là những nước này chưa có hiệp định thương mại tự do (FTA) với Vương quốc Anh.

Những mặt hàng được hưởng lợi nhiều nhất là thủy, hải sản, gạo, dệt may, gỗ, rau quả, da giày… Với Hiệp định UKVFTA, thuế nhập khẩu hầu hết tôm nguyên liệu (tươi, đông lạnh, ướp lạnh) vào thị trường Anh được giảm từ mức thuế cơ bản 10-20% xuống 0% ngay khi Hiệp định UKFTA có hiệu lực. Các nhóm hàng có lợi thế sớm nhất trong nhóm thủy, hải sản là tôm và cá tra. Năm 2025, ngành chế biến tôm và cá tra sẽ có cơ hội  lớn tại thị trường này.

Đối với công nghiệp dệt may, hiện tại, xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang Anh chỉ chiếm 2,77% tổng lượng nhập khẩu vào thị trường này. Do đó còn dư địa rất lớn để phát triển và gia tăng kim ngạch xuất khẩu dệt may. 

Đối với mặt hàng gạo, EVFTA sẽ hỗ trợ gạo Việt Nam có lợi thế cạnh tranh so với gạo đến từ Thái Lan, Trung Quốc, Ấn Độ vốn chưa có Hiệp định thương mại tự do với nước này. Ngoài ra, Anh còn cam kết sẽ rà soát nâng lượng hạn ngạch thuế quan (TRQ) đối với mặt hàng gạo của Việt Nam sau 3 năm kể từ ngày UKVFTA có hiệu lực. Đây cũng sẽ là cơ hội để các doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu gạo sang Vương quốc Anh. Bên cạnh gạo, thực hiện UKFTA, Anh còn cam kết bổ sung hạn ngạch thuế quan đối với hơn 10 mặt hàng khác như trứng, tỏi, ngô ngọt, tinh bột sắn, surimi... 

Ngành gỗ cũng hưởng lợi từ UKFTA khi nhiều mặt hàng gỗ và sản phẩm từ gỗ có thuế suất về 0% trong vòng 5 năm (gỗ nguyên liệu hiện có thuế suất 2-10%). 

Với mặt hàng rau quả, Hiệp định UKVFTA khi có hiệu lực xóa bỏ ngay 94% trong tổng số 547 dòng thuế rau quả và các chế phẩm từ rau quả, trong đó có nhiều sản phẩm là thế mạnh của Việt Nam như vải, nhãn, chôm chôm, thanh long, dứa, dưa… Xuất khẩu rau quả sang Anh sẽ tăng trưởng khả quan trong năm 2022.