Pháp luật về an toàn thực phẩm... thi hành chậm

Quốc hội đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Phan Xuân Dũng trình bày báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về an toàn thực phẩm giai đoạn 2011-2016.

Báo cáo nêu rõ: Văn bản chính sách pháp luật về an toàn thực phẩm thời gian qua đã được ban hành tương đối đầy đủ, kịp thời, tuy nhiên việc ban hành văn bản hướng dẫn thi hành còn chậm, chưa được hệ thống hóa, gây ảnh hưởng tới việc thực thi Luật; một số quy định chưa phù hợp với quản lý an toàn thực phẩm, tính khả thi chưa cao. Một số quy định về phân công trách nhiệm quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm còn chồng chéo, chưa rõ ràng, một số lĩnh vực quản lý thiếu quy định hướng dẫn cụ thể. Tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật phục vụ quản lý thực phẩm còn thiếu so với yêu cầu.

Kinh phí bị cắt giảm 56%

Đoàn giám sát đánh giá việc kiểm tra, thanh tra và xử lý vi phạm pháp luật về an toàn thực phẩm đã được triển khai tương đối đồng bộ và quyết liệt, nghiêm minh hơn trước.

Những tồn tại trong công tác thực hiện được Đoàn giám sát chỉ ra là: Công tác chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện, cơ chế phối hợp quản lý an toàn thực phẩm của Chính phủ, các bộ, ngành, UBND các cấp chưa được thường xuyên; nguồn lực, điều kiện làm việc, trang thiết bị cho an toàn thực phẩm còn hạn chế. Hệ thống cơ quan quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm chưa tương xứng với nhiệm vụ... 

Báo cáo của Đoàn giám sát nêu: Đầu tư kinh phí cho công tác quản lý an toàn thực phẩm chưa đáp ứng yêu cầu. Theo báo cáo của Chính phủ, tổng ngân sách nhà nước đầu tư cho công tác này giai đoạn 2011 - 2016 là 2.545,79 tỷ đồng. Tuy nhiên, tỷ lệ thực hiện còn thấp do bị cắt giảm (năm 2016, ngân sách Trung ương giảm 56%) và cấp chậm. Ước tính trung bình từ ngân sách nhà nước đầu tư cho mỗi tỉnh, thành phố giai đoạn 2011 - 2016 là khoảng 14 tỷ đồng, mỗi năm trung bình khoảng 2,5 tỷ đồng.

Đoàn giám sát thấy rằng quản lý an toàn thực phẩm đối với rau, quả, thịt, sản phẩm thịt tươi sống, kiểm soát giết mổ động vật, sản phẩm động vật còn là khâu yếu. Tỷ lệ tồn dư hóa chất vượt ngưỡng cho phép là 8,47% đối với rau; kiểm tra đối với 54.750 lượt hộ nông dân sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đã phát hiện 9.056 hộ vi phạm (chiếm 16,54%); kiểm tra 2.064 đợt với 63.230 lượt cơ sở sản xuất, buôn bán thuốc bảo vệ thực vật, phát hiện và xử lý trên 7.434 cơ sở vi phạm (chiếm 11,7%).  

Đoàn giám sát nhận định: Để xảy ra tình trạng mất an toàn thực phẩm như trên, trách nhiệm chính trước tiên thuộc về các cơ quan quản lý nhà nước; tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh thực phẩm, các tổ chức chính trị - xã hội, xã hội nghề nghiệp, người tiêu dùng thực phẩm, trong đó trách nhiệm chính thuộc về cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp, tổ chức, hộ gia đình cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm.