Nguồn thủy sản đặc biệt của Việt Nam
Đặc biệt, khi báo điện tử chuyên về kinh doanh và công nghệ nổi tiếng của Mỹ Business Insider thực hiện phóng sự về hải sâm và đưa ra mức giá 3.000 USD/1kg thần dược biển này đầu năm 2019 lại càng khiến nhiều người tò mò khám phá nguồn thủy sản đặc biệt này ở Việt Nam.
Hơn 10 năm nghiên cứu hải sâm, Tiến sĩ (TS) Nguyễn Đình Quang Duy, Phó Giám đốc Trung tâm Quốc gia Giống Hải sản miền Trung, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản III, chuyên gia hàng đầu về hải sâm ở Việt Nam là người đã phối hợp với chuyên gia từ các dự án hợp tác quốc tế nghiên cứu và cơ bản đã hình thành nghề nuôi nguồn lợi hải sản này ở Việt Nam.
Hợp tác quốc tế nghiên cứu về hải sâm giữa Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản III và Trung tâm Nghiên cứu Nông nghiệp Quốc tế Úc (ACIAR) gần đây đã giúp Nguyễn Đình Quang Duy và các cộng sự làm chủ công nghệ sản xuất giống hải sâm cát, đồng thời nghiên cứu các hình thức nuôi ghép giữa hải sâm và tôm, hải sâm với ốc hương.
Nhiều trại sản xuất giống hải sản, diện tích sử dụng nuôi các loài hải sản khác không hiệu quả đã được chuyển đổi qua sản xuất giống và nuôi hải sâm cát ở xã Vạn Hưng (huyện Vạn Ninh). Việc cùng nuôi ghép thử nghiệm giữa ốc hương hải sâm và rong biển trên cùng một diện tích ao nuôi của các hộ gia đình ở đây bước đầu đã có hiệu quả kinh tế.
"Nhân sâm của biển cả"
Hải sâm không là một loại thực phẩm biển tuyệt hảo, món ăn bổ dưỡng và khoái khẩu... Nó còn là vị thuốc có công năng bổ thận ích tinh.
Theo Bác sĩ Hoàng Công Đại, Đông y cho rằng hải sâm có vị mặn, tính ấm đi vào các kinh Tâm, Tỳ, Thận và Phế. Có công năng bổ thận ích tinh, thêm tinh tủy, tráng dương, sát khuẩn, dưỡng huyết nhuận táo, sử dụng trị mọi chứng hư lao như các chứng huyết hao tổn, hư nhược, liệt dương, di tinh, mộng tinh, tiểu tiện nhiều lần, táo bón, lỵ kinh niên. Thứ hải sâm to lớn, mình có gai gọi là Hải sâm tử, sắc xanh đen, mềm là loại tốt. Trong nhiều y thư cổ như: Bản thảo tùng tân, Bản thảo nhiếp yếu, Cương mục thập di, Dược tính chỉ nam... đều nói hải sâm bổ thận kinh, ích tinh tủy, tiêu đờm dãi, giữ gìn điều nhiếp tiểu tiện, có tính tráng dương, sát khuẩn, chữa trị được chứng lở có sâu, lại giáng được hỏa, bổ ích thận, thông lợi tràng vị, nhuận chỗ táo kết, trị mọi chứng hư lao, ốm yếu gầy còm. Đặc biệt có khả năng kháng ung nên còn được phối hợp trong trị liệu ung thư...
Ngay từ xa xưa hải sâm đã được mệnh danh là “Nhân sâm của biển cả”. Về mặt thực phẩm có nhiều y gia đã coi thịt hải sâm ngang tầm với tám món ăn cao lương mỹ vị nổi tiếng trong “Bát trân” của phương Đông sử dụng trong cung đình.
Phân tích thành phần dinh dưỡng trong 100g thấy proteine chiếm 75,6g cao gần gấp 5 lần thịt lợn nạc và 3,5 lần ở thịt bò. Đặc biệt hơn là trong hải sâm chứa hàm lượng các acid amine khá cao như: Lysine, proline, arginine, histadine, acide glutamic, thionine, leucine, isolecine, acide aspartic, tyrosine... cùng nhiều yếu tố vi lượng như phosphore, đồng, sắt, mangan, kẽm... đặc biệt có chất selenium (Se) có tác dụng giải độc kỳ diệu làm vô hiệu các kim loại nặng đi vào cơ thể qua đường ăn uống như chì hay thủy ngân và đào thải ra qua đường niệu. Nhiều các vitamin có mặt như: B1, B2, B12, C..., và hàm lượng nội tiết tố rất cao như testosterone, progesterone. Các chất có hoạt tính sinh học như: Lectin, saponin glucoside (các glucoside tritecpen), trong đó có 2 loại saponine là Rg (gây hưng phấn thần kinh, chống mệt mỏi và tăng cường thể lực) và Rh có tác dụng ức chế các tế bào ung thư.
Một số phương thuốc dùng hải sâm: Trị suy nhược thần kinh do thận hư (biểu hiện đầu choáng váng, mắt hoa, lưng đau gối mỏi, tai ù, điếc, mất ngủ, di tinh, xuất tinh sớm); Trị chứng đái tháo đường; Chữa chứng huyết áp cao (kể cả xơ vữa động mạch); Chữa đau lưng và suy giảm trí nhớ do thận hư; Trị dương nuy (liệt dương); Trị liệt dương, di tinh, tinh lạnh, do thận hư; Chữa động kinh; Chữa thiếu máu; Trị trĩ xuất huyết; Táo bón do âm hư...