Hành trình từ thầy giáo dạy Trường ĐH Giao thông Vận tải đến với Bình bán sách online, rồi rẽ ngang làm dịch giả, với anh đó phải chăng là một nhân duyên?
- Không hẳn, tôi thấy nó là một quá trình. Hồi nhỏ mê đọc sách, và chắc như bao người khác, tôi luôn muốn thấy tên mình trên bìa sách. Ra trường và sau 15 năm theo nghiệp kỹ sư và cả đứng lớp giảng dạy về chuyên ngành, khi kinh tế ổn định bản thân lại muốn thực hiện ước mơ còn dang dở hồi bé.
Ngay vào thời điểm muốn mình trở thành người bán sách, tôi đã có vốn kiến thức đọc sách kha khá để biết sách hay sách dở, và đâu là thế mạnh để mình có thể chia sẻ với độc giả? Bình Book ngay khi ra đời đã mong muốn là nơi bạn đọc tìm được cuốn sách hay, tác giả lớn và góp phần chọn lọc và đề xuất sách theo quan điểm của mình. Công việc đó rất gần gũi với việc tìm hiểu tác giả, tác phẩm, tôi đã tham khảo nhiều tài liệu bài báo nước ngoài. Cho nên việc từ đọc sang dịch thuật đến rất gần.
Thị trường sách chịu nhiều biến động sau COVID-19, do đó đời sống của giới trí thức mê đọc sách cũng bị ảnh hưởng. Vậy mà anh vẫn duy trì hai công việc: Bán sách và dịch sách. Anh có thể chia sẻ thực tế về công việc của mình?
- Tròn 5 năm gắn bó với nghề sách. Tôi cũng nhìn ra lúc thăng trầm của ngành này. Năm 2020 - 2022 có thể nói là những năm tháng tươi đẹp. Mạng xã hội mới phát triển, cách thức bán sách trên các nền tảng mạng xã hội, trực tuyến đều được đón nhận và kể cả lúc giai đoạn COVID-19 khi mọi người ở nhà nhiều, sức bán lại tăng lên.
Bắt đầu từ năm 2023, kinh tế chung suy thoái và ngành sách không ngoại lệ. Sức bán yếu đi thấy rõ nhưng tôi nghĩ điều đó cũng tốt, nó giúp thanh lọc thị trường sách, thị trường có xung lực tìm hướng đi mới và sáng tạo cho sách.
Theo năm tháng, Bình Book cũng có đầy đủ đội ngũ, xây dựng thêm các kênh Youtube, TikTok bên cạnh các kênh đã có. Do vậy tôi chỉ mất khoảng nửa buổi để chăm lo cho cửa hàng và dành thời gian còn lại trong ngày thực hiện công việc dịch thuật và viết báo.
Sách thể thao không phải là dòng sách “hot” trên thị trường hiện nay vì đối tượng đọc sách chủ yếu là nam giới. Do nam giới coi trọng việc xem truyền hình trực tiếp và hình ảnh sống động trên tivi, hoặc đọc những bài báo nhanh để nắm thông tin. Nhưng mới đây, anh đã dành tâm huyết dịch một cuốn sách đồ sộ cùng 2 dịch giả nữa. Cuộc chơi lớn này đem đến cho anh điều gì sau nhiều năm bén duyên với sách?
- Đó là sự trải nghiệm! Công việc làm sách từ A - Z như: Chọn sách thực hiện, mua bản quyền, chọn người dịch cùng tham gia, chọn nhà xuất bản liên kết, tới các việc bếp núc gồm: Dàn trang, làm bìa, và cả khâu phát hành... đã đem lại cho tôi đầy đủ kinh nghiệm của một người làm sách toàn diện.
Còn vì sao lại chọn sách về thể thao? Vì tôi muốn bước vào thị trường sách bằng con đường ngách! Cái gì ít người làm thì ta làm! Cái gì mọi người nghĩ khó, ta làm! Tôi đã chọn một cuốn sách bóng đá có giá trị lâu dài để có thể đi bền với thời gian và chắc chắn an toàn trên phương diện kinh tế.
Ngoài sách thể thao, anh còn dự án nào sắp tới? Vì sao anh vẫn chăm chỉ với công việc dịch sách dù nguồn thu chính của anh lại đến từ việc bán sách?
- Tôi trong vòng hai năm đã dịch 2 bộ sách về bóng đá - đều là về lịch sử môn chơi này và chiến thuật. Tôi nghĩ thế là đủ! Thế mạnh của tôi là tri thức và khoa học. Tôi muốn khai phá mình trong các lĩnh vực đó. Sắp tới đây, tôi sẽ tham gia dịch một cuốn sách về lịch sử thế giới với Omega Plus và một cuốn sách tinh hoa văn chương của Isak Dinesen với Nhà xuất bản Phụ nữ.
Còn với việc theo đuổi công việc dịch sách bởi đó là hoạt động sáng tạo. Không có con đường nào là dễ dàng, cần bỏ công sức bền bỉ và hết lòng đam mê. Tôi yêu thích các dịch giả đương thời hết lòng với nghề, tận tâm với tác phẩm. Với các sách học thuật, tôi yêu mến Phạm Viêm Phương. Còn mảng văn chương, tài hoa trên con chữ thì khó nói lắm, nhưng chắc chắn phải có những cái tên như: Nguyễn An Lý (Chuyện ở nông trại), Nguyễn Vân Hà (Cuộc phiêu lưu của Augie March)...
Là người bán sách online được nhiều nhà cung cấp tin tưởng và có uy tín trên thị trường dù anh đến với nghề bán sách hoàn toàn bằng thương hiệu cá nhân. Anh có nhận xét gì về những mảng sách “hot” đang thoái trào trên thị trường?
- Từng giai đoạn tôi thấy sẽ có từng mảng sách lên ngôi. Nó đều theo quy luật là khi dòng sách đó còn ít được đề cập thì sẽ được đông đảo bạn đọc đón nhận. Ví dụ, một thời kỳ sách khảo cứu “Việt Nam dưới góc nhìn phương Tây” rất được chú ý; Có thời kỳ sách lịch sử, văn học về miền Nam trước năm 1975 lại được chào đón.
Sách thiếu nhi cũng từng là “mỏ vàng” nhưng giờ các đơn vị làm nhiều lại dần trở thành bình thường. Tôi thấy luôn là quy luật cung - cầu, cái gì quá nhiều đều khó khăn. Các dòng sách đều sẽ còn có chỗ đứng nhưng luôn cần tác phẩm ở mức “xuất sắc”. Tuy truyện tranh (hay sách thiếu nhi nói chung) đang thoái trào nhưng cuốn truyện “Miền dâu dại” vẫn được độc giả nhí đón nhận nồng nhiệt; hoặc sách chính trị tưởng là khó khăn nhưng cuốn sách “Người thầy” qua ngòi bút của Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh vẫn trở thành hiện tượng của năm 2023.
Cảm ơn anh đã chia sẻ!