Buổi xế chiều giữa tháng 5, trên chiếc xuồng kéo bình dị của ông Nguyễn Hoàng Lanh (huyện Tam Nông), chúng tôi len lỏi vào những vạt tràm xanh mướt để khám phá VQG Tràm Chim, tỉnh Đồng Tháp. VQG là khu đất ngập nước có nhiều loài chim quý ở miền Tây và được công nhận là khu Ramsar thứ 2.000 của thế giới vào năm 2012.
Thời điểm sau lễ 30.4 và 1.5, lượng khách đến đây tham quan không nhiều, chủ yếu đi theo dạng gia đình để trải nghiệm. Và theo lời kể của người đàn ông gắn bó nhiều năm với khu này, chúng tôi là đoàn thứ 2 tìm đến đây trong ngày.
Thấy chúng tôi chuẩn bị máy ảnh, máy quay cho hành trình ngoạn cảnh săn chim, ông Lanh hạ nhỏ động cơ xuồng kéo và bày tỏ đôi điều: “Dọc theo con sông du khách sẽ được tham quan rừng tràm, cánh đồng sen, các loài chim bay lượn. Thật ra đi mùa này thì hơi ít chim, cũng không có hoa hoàng đầu ấn để ngắm nhưng tôi tin chắc mọi người sẽ thấy thú vị vì giai đoạn này đang chuyển mùa”.
Với những lời thân thương đó, ông Lanh chính thức trở thành hướng dẫn viên của chúng tôi từ bao giờ không hay.
Đi được một đoạn khoảng chừng 2km, chúng tôi bắt đầu cảm nhận được nét hoang sơ, từ hệ thực vật có những sen, súng, lúa ma, cỏ ống... đến hệ động vật có chim le le, cò, vạc... Khác với loài chim vừa nghe động tĩnh đã vụt bay lên cây cao, những chú vịt trời gan dạ lại thích thú dẫn đường cho xuồng máy, phút chốc vỗ cánh bay là đà trên mặt nước nổi váng phèn chua. Càng vào sâu bên trong, những thân tràm lớn, nhỏ cứ thế hòa quyện nhau vươn lên trời cao, bông tràm tỏa hương thơm ngào ngạt, ngất ngây. Sẽ không sai nếu gọi VQG Tràm Chim như “Ốc đảo xanh” quyến rũ ở vùng được mệnh danh là “Đồng Tháp Mười thu nhỏ”.
Nhóm chúng tôi có 2 người. Thay vì căng mắt tìm chim trú ngụ, chúng tôi thống nhất thay phiên nhau quan sát ông Lanh. Bởi, từ xa khi thấy loài chim nào, ông sẽ chỉ tay về hướng đó, đồng thời giảm tốc độ để chúng tôi chụp ảnh. Nhờ sự phối hợp nhịp nhàng, chúng tôi được tận mắt thấy hoạt động ăn mồi của các loài chim, cò. Hơn cả niềm vui khi những bức ảnh lần lượt ra đời chính là niềm tự hào về quê hương miền Tây kỳ thú đang hiện hữu trước mắt.
Đi hơn 30 phút, chúng tôi dừng chân để chinh phục đài quan sát của VQG Tràm Chim. Ở độ cao hàng chục mét, phóng tầm mắt nhìn về các hướng, du khách sẽ được đắm mình trong màu xanh mênh mông rập rờn theo gió, cảm giác thật tuyệt diệu!
Chiếc xuồng xuôi dòng rẽ nước đưa chúng tôi lần lượt qua những cánh đồng mênh mông sen trắng, sen hồng. Ở đó, hàng nghìn chim, cò, vạc rủ nhau bay lượn về, thích thú tưởng như đi trên mặt nước, đi trên thảm cỏ, thỏa thích tìm mồi.
Thời điểm này, bầu trời cũng bắt đầu ngả màu hoàng hôn. Chúng tôi bất giác ngoái nhìn lại phía sau, khi ráng chiều hắt lên mặt nước những mảng màu loang lổ, cũng là lúc đàn cò lượn qua, quang cảnh tưởng chừng như chỉ có trên tranh, ảnh.
Trước khi xuồng kéo uốn mình xếp gọn gàng vào khu vực bến đỗ, ông Lanh tâm sự: “Mùa khô hay nước nổi, VQG Tràm Chim đều có nét đẹp riêng và với tôi thời điểm giao mùa cũng thế. Thời điểm hết mùa hoa hoàng đầu ấn cũng là lúc hoa súng, điên điển, chim bắt đầu chuẩn bị vào đợt sinh sản. Tiết trời lúc này có chút khô hanh nhưng cũng thỉnh thoảng lác đác vài giọt mưa. Nói thật, tôi sinh ra và lớn lên ở đây nên tự hào lắm, mình tự hào vì quê hương mình có nơi đẹp hoang sơ, trù phú, có cả hệ sinh thái đặc trưng của miền Tây”.
Chúng tôi kết thúc chuyến tham quan trong niềm hạnh phúc vì không chỉ được ngắm nhìn quê hương giàu đẹp mà còn cảm nhận nét mộc mạc, chân thật của người Tam Nông. Một chuyến đi không ồn ào, không vội vã, không tráng lệ, không tấp nập nhưng rất riêng và rất thật.