Chuyến đi về nguồn

Vào một ngày cuối tháng 3, lần đầu đến Điện Biên Phủ bằng đường hàng không chúng tôi đáp chuyến bay sớm. Điện Biên Phủ cách Hà Nội khoảng 450km về phía Tây Bắc, phần lớn khách du lịch vẫn di chuyển đến thành phố này bằng xe ôtô đường dài nên sân bay buổi sáng sớm không quá nhộn nhịp. Sau 10 phút rời khỏi sân bay đi gửi đồ và thuê xe máy, ai nấy cũng nhận ra không khí của một thành phố Tây Bắc đang vào mùa đẹp nhất, mùa xuân, mùa hoa ban và những ngày rợp cờ hoa chuẩn bị cho dịp kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ.

Chúng tôi bắt đầu “hành trình về nguồn” của mình khi dành trọn ngày đầu tiên để tìm hiểu các địa danh lịch sử nằm ngay trong lòng thành phố. Điểm dừng đầu tiên là bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ ở phường Mường Thanh. Ấn tượng ngay từ bên ngoài là kiến trúc hình nón cụt, trang trí bằng các đường chéo tạo hình quả trám dễ liên tưởng đến tấm lưới ngụy trang trên mũ anh bộ đội.

Bên trong bảo tàng là vô số hình ảnh, hiện vật bày biện theo bộ sưu tập cùng trình tự thời gian chi tiết đem đến cho người xem cảm giác đang lần theo dấu lịch sử chiến trường xưa. Điểm nhấn khiến ai cũng phải dừng chân ngắm nhìn và rất lâu chính là bức tranh Panorama ở toàn bộ phía trong tầng 2 bảo tàng. Bức tranh tái hiện toàn bộ chiến dịch Điện Biên Phủ bằng những bức vẽ liên hoàn trong cùng một không gian, mô tả từng gương mặt người trong thời khắc lịch sử ngày 7.5 oanh liệt.

Chiều đến, “hành trình về nguồn” tiếp tục với đồi A1, nghĩa trang liệt sĩ Điện Biên Phủ rồi sang hầm Đờ Cát (De Castries) và cuối cùng là tượng đài chiến thắng Điện Biên Phủ. Tất cả đều cách bảo tàng chỉ từ 500m đến 2km. Đồi A1 cao 49m nằm trên dãy đồi phía đông của phường Mường Thanh. Nơi đây được coi là “cuống họng” bảo vệ phân khu trung tâm, trực tiếp bảo vệ căn hầm tướng Đờ Cát. Trên đỉnh đồi là căn hầm cố thủ trước đây từng là hầm rượu của tòa công sứ Pháp trước năm 1945. Sau này quân Pháp làm thành cứ điểm quân sự.

Từ cổng vào Đồi A1 mọi người được tìm hiểu sa bàn mô phỏng trận đánh cứ điểm đồi A1, sau đó tham quan các phòng tuyến, hầm hào, lô cốt, xe tăng, hố bộc phá. Cách đồi chỉ vài bước chân là khu nghĩa trang liệt sĩ mà ai tới Điện Biên Phủ cũng dành thời gian ghé qua dâng nén hương thành kính.

Qua bên kia đường Võ Nguyên Giáp đi thêm khoảng 1km là tới khu di tích hầm Đờ Cát với mệnh danh căn hầm kiên cố nhất Đông Dương một thời. Nơi đây là trung tâm tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ với cấu trúc và cách bố trí sắp xếp vẫn còn nguyên vẹn. Rảo bước giữa các khu hầm hào, lô cốt, vòng quanh hố bộc phá khổng lồ chúng tôi bắt gặp từ những ánh nhìn tò mò của khách trẻ cho tới tiếng cười nói, kể chuyện râm ran của các cựu chiến binh.

Hành trình kết thúc với điểm dừng tượng đài chiến thắng Điện Biên Phủ nằm trên đồi D1 ngay trung tâm khu di tích. Đứng trên đỉnh đồi có thể ngắm nhìn các trục đường chính của thành phố và đợi ngắm hoàng hôn buông xuống cùng lúc những đàn chim kéo nhau về tổ.

Rong ruổi những cung đường hoa ban nở

Điện Biên được mệnh danh là xứ sở hoa ban trắng với rất nhiều rừng ban cổ thụ mọc tự nhiên. Cứ tháng 3 tới là cảnh sắc từ trong thành phố cho đến các huyện thị xa xôi đều được khoác lên mình một tấm áo mới và rộn ràng các hoạt động lễ hội truyền thống. Nhất là tháng 3 này Lễ hội Hoa ban gắn với sự kiện Khai mạc Năm du lịch Quốc gia 2024 càng làm cho Điện Biên trở thành điểm đến hấp dẫn từ đầu năm.

Ở trong thành phố ngay các địa điểm lịch sử cũng trồng rất nhiều hoa ban. Cây trồng thành hàng dài đến mùa nở rợp trời như ở khu Thanh Minh, Kênh Tả, chùa Linh Quang, hầm Đờ Cát gần cầu Mường Thanh...

Rời xa khu trung tâm, chúng tôi tìm đến cửa khẩu Tây Trang cách thành phố khoảng 35km. Đây là trong những điểm ngắm hoa ban đẹp nhất ở Điện Biên, ngay bên ngoài cửa khẩu đã có các dãy hoa ban rừng nở trắng níu chân khách đường xa.

Muốn ngắm hoa ban nở thành rừng, bạt ngàn và trắng muốt thì phải đi xa hơn. Có nhiều hướng đi cho du khách nhất là những người du lịch bụi như chúng tôi khi hướng Mường Chà sang Mường Nhé, quốc lộ 279 đi Mường Ảng, hay thị xã Mường Lay, đồn biên phòng A Pa Chải...

Những cung đường dài, uốn cua, lên đèo xuống dốc nhưng chẳng hề gây mỏi mệt vì hoa nở nhuộm trắng trải dài hai bên, nhiều cây trút lá chỉ có hoa bung cánh làm bừng sáng cả một góc núi rừng. Khách phương xa còn phải lòng Điện Biên khi bắt gặp những cô gái Thái mặc áo cóm e ấp bên hoa ban, trong những khu chợ quê sặc sỡ màu của đủ loại rau củ, cá thịt đặc sản.

Hiện du khách có thể tới Điện Biên bằng đường bộ với phương tiện xe máy, ôtô tự lái, xe khách, hoặc đường hàng không với các chuyến bay từ Hà Nội và TPHCM chỉ kéo dài 1 - 2 tiếng.

Năm nay, du lịch Điện Biên không chỉ có tháng 3 với Lễ hội Hoa ban, ngày 7.5 kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ. Tỉnh Tây Bắc này còn thu hút khách về ngắm mùa lúa chín vào khoảng tháng 8 đến tháng 9, hay tháng 11 với mùa hoa cải vàng, tháng 12 mùa tam giác mạch.