Những ngày đầu tháng 4.2023, tại mỏ cao lanh Sơn Mãn (xã Vạn Hoà, TP Lào Cai), phóng viên chứng kiến cảnh máy móc, cùng loạt xe tải đang khai thác rầm rộ. Mương nước bên cạnh có màu trắng được nối chảy thẳng ra sông.
Theo một nhân viên đang làm việc tại đây, công ty khai thác trở lại mấy ngày nay sau một thời gian bị chính quyền đình chỉ hoạt động.
Thông tin từ ông Phạm Việt Anh - Phó Chủ tịch UBND xã Vạn Hòa, công ty đã hết thời gian bị đình chỉ hoạt động, tuy nhiên khi hoạt động trở lại, công ty không có văn bản nào thông báo đến xã. “Chúng tôi sẽ cho kiểm tra ngay”, ông Việt Anh nói.
Vào ngày 20.10.2016, Công ty TNHH Caolanh - Fenspat Lào Cai được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép khai thác khoáng sản cao lanh số 2494/GP-BTNMT tại Sơn Mãn, xã Vạn Hòa, TP Lào Cai, tỉnh Lào Cai.
“Diện tích khai thác 14,6ha; trữ lượng khai thác 366.660 tấn cao lanh, 191 tấn mica; thời hạn khai thác 27 năm, trong đó xây dựng cơ bản mỏ 1 năm; công ty phải thực hiện đầy đủ nội dung Báo cáo đánh giá tác động môi trường; việc khai thác phải thực hiện đúng và đầy đủ các phương pháp, quy trình kỹ thuật, bảo đảm an toàn kỹ thuật, an toàn công trình mỏ…
Trường hợp có dấu hiệu không đảm bảo an toàn, phải dừng ngay hoạt động khai thác, chế biến, đồng thời có biện pháp khắc phục kịp thời và báo cáo bằng văn bản cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền để xử lý theo quy định của pháp luật. Công ty chỉ được phép tiến hành hoạt động khai thác cao lanh sau khi đã thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật…” - quyết định nêu.
Đến ngày 18.1.2019, Bộ Tài nguyên và Môi trường có quyết định số 139 về việc điều chỉnh giấy phép khai thác khoáng sản.
Theo quyết định này Công ty TNHH Caolanh - Fenspat Lào Cai đổi tên thành Công ty cổ phần khoáng sản Sông Hồng Lào Cai.
Quyết định nêu rõ Công ty cổ phần khoáng sản Sông Hồng Lào Cai tiếp tục khai thác khoáng sản, thực hiện các nghĩa vụ có liên quan theo quy định tại giấy phép số 249 và chịu trách nhiệm bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản theo quy định.
Tuy nhiên, đến ngày 31.10.2022, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam có quyết định số 641 về việc xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Sông Hồng Lào Cai số tiền 120 triệu đồng vì khai thác không đúng trình tự đã xác định trong thiết kế được phê duyệt trước đó.
Tiếp đó, ngày 4.11.2022, UBND tỉnh Lào Cai tiếp tục có quyết định số 2623 xử phạt công ty này số tiền 390 triệu đồng vì có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.
Cụ thể, hành vi thứ nhất: Công ty thực hiện không đúng, không đầy đủ một trong các nội dung Quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường Dự án đầu tư xây dựng công trình khai thác và chế biến mỏ Cao lanh, Sơn Mãn theo quy định.
Hành vi thứ hai: Dự án đã đi vào vận hành từ năm 2017 mà chưa có giấy phép môi trường. Hình thức phạt bổ sung là đình chỉ hoạt động của nguồn phát sinh chất thải mà không có giấy phép môi trường với thời gian 4 tháng 15 ngày.
Trao đổi với ông Bùi Quyết Thắng - Giám đốc điều hành mỏ cao lanh Sơn Mãn, vị này cũng thừa nhận, hiện giấy phép môi trường công ty vẫn chưa có. Công ty đang chờ giấy điều chỉnh đầu tư của Sở Kế hoạch và Đầu tư mới làm được.