Những kịch bản lừa đảo tinh vi
Đăng bài lên nhóm "Tìm việc làm" trên Facebook với mong muốn kiếm thêm thu nhập dịp cuối năm, Nguyễn Hoàng Lan (25 tuổi, Hà Nội) lập tức nhận được lời mời kết bạn từ một tài khoản có tên Tài Kim. Người này giới thiệu là chuyên viên tuyển dụng của Công ty Q.T.
Theo lời người này giới thiệu, phía công ty đang chạy dự án Seeding Marketing cho các địa danh nổi tiếng về du lịch, vận tải hàng không, khách sạn, nhà hàng. Người này hướng dẫn Hoàng Lan chỉ cần vào Zalo, ấn tìm kiếm các trang, ấn quan tâm và chụp lại màn hình là sẽ nhận được tiền thù lao.
Cụ thể, mỗi trang sẽ nhận về 15.000 đồng/lượt ấn. Cứ sau 3 lần ấn, người tham gia sẽ nhận tiền về tài khoản.
Nghĩ công việc đơn giản, Hoàng Lan lập tức cung cấp các thông tin cá nhân như họ tên, năm sinh, địa chỉ, số tài khoản, CCCD... để người này tạo tài khoản nhân viên. Sau khi cung cấp toàn bộ thông tin, Hoàng Lan được yêu cầu đóng 500.000 đồng tiền phí (bao gồm phí hồ sơ và tiền cọc).
“Sau khi chuyển khoản thành công, tôi nhắn tin cho họ thì thấy tài khoản của mình đã bị chặn” - Hoàng Lan nói.
Đinh Thị Thanh (31 tuổi, Hà Nội) cũng bị lừa đảo dịp cuối năm, nhưng với chiêu thức hoàn toàn khác. Cụ thể, Thanh nhận được cuộc gọi từ một người tự xưng là nhân viên sàn thương mại điện tử. Người này thông báo Thanh nhận được một phần quà dịp cuối năm vì là khách hàng VIP, với lượng đơn hàng nhiều trong năm qua.
Sau đó, Thanh được người này kết bạn Zalo, gửi danh sách quà tặng. Để nhận được quà, Thanh phải cung cấp thông tin cá nhân, đồng thời tham gia và một nhóm kín trên Telegram. Tại đây, Thanh được mời chào tham gia đầu tư với số vốn 0 đồng.
“Vì không phải bỏ ra bất kỳ đồng vốn nào nên tôi cũng yên tâm tham gia các nhiệm vụ. Thế nhưng, muốn nhận tiền về tài khoản, tôi phải đóng một khoản phí hơn 1 triệu đồng. Những lần đầu, giá trị tiền thấp, tôi rút thành công về tài khoản. Thế nhưng đến giao dịch thứ 3, tôi nhận được thông báo tài khoản đã bị khoá. Tính ra, tôi đã bị lừa hơn 700.000 đồng” - Thanh kể lại.
Ý thức cảnh giác là yếu tố then chốt
Liên quan đến tình trạng lừa đảo trực tuyến tăng cao dịp cuối năm, ông Nguyễn Phong Nhã - Phó Cục trưởng Cục Viễn thông (Bộ TTTT) - cho biết, người dân cần đặc biệt nâng cao cảnh giác trước các cuộc gọi lạ. Bởi cuối năm là thời điểm các hình thức lừa đảo trực tuyến, nhất là các cuộc gọi lừa đảo sẽ gia tăng.
Theo ông Nhã , Bộ TTTT sẽ đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân về các hình thức lừa đảo qua các cuộc gọi điện thoại. Tuy nhiên, theo Phó Cục trưởng Cục Viễn thông, ý thức cảnh giác của người dân vẫn là yếu tố then chốt để phòng, chống lừa đảo. Người dân cần nâng cao ý thức cảnh giác trong quá trình sử dụng mạng xã hội, tránh mở các đường link lạ, tránh các cuộc gọi lạ tiếp cận.
Song song với việc tuyên truyền đến người dân, Bộ TTTT sẽ yêu cầu các doanh nghiệp viễn thông tiếp tục rà soát hệ thống cơ sở dữ liệu, tăng cường giám sát các thuê bao mới, các thuê bao có nhiều sim, có biểu hiện nhắn tin cùng một lúc tới nhiều số, lượt tin nhắn tăng cao hằng ngày. Cục cũng tiếp tục đề nghị người dân, khi nhận được tin nhắn, cuộc gọi lừa đảo thì gửi thông tin tới hai đầu số 156 và 5656 để bộ cùng các nhà mạng chặn lọc các số điện thoại này.
Theo Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi khoản 22 Điều 1 Luật Sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017, tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản với số tiền từ 2 triệu đồng hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp theo quy định thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 20 năm hoặc tù chung thân. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.