Thời gian gần đây, tình hình tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng tiếp tục có những diễn biến phức tạp. Các đối tượng lừa đảo nắm bắt được tâm lý người dùng mạng xã hội đã tương đối cảnh giác với thủ đoạn lừa đảo bằng tin nhắn nhờ chuyển tiền, các đối tượng đã sử dụng thủ đoạn tinh vi hơn - đó là lợi dụng công nghệ Deepfake (làm giả các cuộc gọi video nhằm chiếm đoạt tài sản của người dân).
Theo đại diện lãnh đạo Phòng An ninh mạng và Phòng chống tội phạm công nghệ cao, Công an tỉnh Ninh Bình, Deepfake là công nghệ ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra các sản phẩm công nghệ âm thanh, hình ảnh và video làm giả đối tượng ngoài đời thực với độ chính xác rất cao.
Dựa trên tập tin hình ảnh khuôn mặt, giọng nói của một người ngoài đời thực, Deepfake sẽ sử dụng thuật toán để tái tạo khuôn mặt và giọng nói phù hợp với nét mặt, biểu cảm của người khác, sau đó tạo ra video giả mạo giống ngoài đời thực.
Thủ đoạn của các đối tượng là thông qua mạng Internet, thu thập hình ảnh, giọng nói của người dùng mạng xã hội, sử dụng công nghệ Deepfake tạo ảnh động, video giả mạo người dùng đang nói chuyện trực tuyến với cùng khuôn mặt, âm điệu, giọng nói và cách xưng hô.
Đối tượng tạo lập tài khoản giả mạo trên mạng xã hội trùng thông tin và ảnh đại diện với người dùng, kết bạn với nạn nhân trong danh sách bạn bè và nhắn tin vay mượn theo kịch bản sẵn có.
Trong một số trường hợp, đối tượng chiếm đoạt tài khoản mạng xã hội của người dùng để trực tiếp nhắn tin cho các nạn nhân trong danh sách bạn bè. Để tạo lòng tin với nạn nhân, đối tượng truyền tải Deepfake video có sẵn lên kênh video call, khiến nạn nhân nhận ra hình ảnh và giọng nói của người quen và nhanh chóng chuyển tiền theo yêu cầu của đối tượng.
Đại diện lãnh đạo Phòng An ninh mạng và Phòng chống tội phạm công nghệ cao, Công an tỉnh Ninh Bình cũng cho biết, với công nghệ Deepfake, video giả mạo có độ chính xác cao, rất khó phân biệt thật, giả. Tuy nhiên, video do đối tượng tạo sẵn thường có nội dung chung chung, không phù hợp hoàn toàn với ngữ cảnh thực tế giao tiếp với nạn nhân, có thể khiến nạn nhân nghi ngờ, phát hiện.
Để che lấp khuyết điểm trên, các đối tượng thường tạo ra video với âm thanh khó nghe, hình ảnh không rõ nét giống cuộc gọi video có tín hiệu chập chờn như được thực hiện trong khu vực phủ sóng di động hoặc wifi yếu.
Phòng An ninh mạng và Phòng chống tội phạm công nghệ cao, Công an tỉnh Ninh Bình đề nghị người dân nâng cao cảnh giác, khi nhận được bất kỳ tin nhắn vay mượn tiền thông qua mạng xã hội cần gọi điện trực tiếp qua số điện thoại người nhận để xác minh. Trường hợp nghi vấn đối tượng giả mạo để lừa đảo chiếm đoạt tài sản cần báo ngay cho cơ quan Công an nơi gần nhất để được hỗ trợ, xử lý kịp thời.