“Tiền trảm, hậu tấu”

Ngày 24.8, sau phần bào chữa, trình bày quan điểm của bị cáo, luật sư, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan vụ bán rẻ đất vàng Bình Dương, Viện kiểm sát nhân dân (KSND) Hà Nội đã tham gia đối đáp.

Trong phần tranh luận trước đó, luật sư Nguyễn Thành Công bào chữa cho bị cáo Nguyễn Văn Minh - cựu Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty 3-2; luật sư Đinh Anh Tuấn bào chữa cho bị cáo Nguyễn Đại Dương (con rể bị cáo Minh), luật sư Phan Trung Hoài và một số luật sư khác có ý kiến cho rằng: Sự hình thành, phát triển nguồn vốn của Tổng Công ty 3-2 không có nguồn gốc từ ngân sách nhà nước; Tổng Công ty thuộc quyền sở hữu của Tỉnh ủy Bình Dương không phải là doanh nghiệp nhà nước; Tài sản của Đảng không phải là tài sản Nhà nước nên nhóm các bị cáo thuộc Tổng Công ty 3-2 không gây thất thoát cho tài sản Nhà nước…

Từ đó, các luật sư cho rằng, hành vi của các bị cáo không đáp ứng mặt khách quan trong cấu thành tội danh “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.

Trước quan điểm trên, đại diện Viện Kiểm sát đã viện dẫn các quyết định thành lập, phát triển của Tổng Công ty 3-2 và xác định, quá trình hình thành, phát triển về nguồn gốc vốn Điều lệ của Tổng Công ty là vốn có nguồn gốc ngân sách Đảng và ngân sách nhà nước hỗ trợ. Tổng Công ty được xác định “có mọi nghĩa vụ và quyền hạn như các doanh nghiệp nhà nước khác”...

Về chủ sở hữu, trong thời gian dài, từ năm 1992 đến năm 2003, Tổng Công ty 3-2 được xác định là doanh nghiệp Nhà nước, chịu sự quản lý, chỉ đạo mọi mặt của UBND tỉnh. Trong các giai đoạn phát triển khác, Tổng Công ty 3-2 luôn chịu sự quản lý, chỉ đạo của cả UBND tỉnh và Tỉnh ủy Bình Dương, trong đó Tỉnh ủy là chủ sở hữu...

Theo đại diện Viện Kiểm sát, hơn ai hết, các bị cáo thuộc Tỉnh ủy và tổ chức kinh tế đảng (Tổng Công ty 3-2) càng phải gương mẫu chấp hành, tuân thủ đầy đủ chính sách, pháp luật của Nhà nước trong quản lý đối với doanh nghiệp Đảng như đối với Doanh nghiệp nhà nước.

Đại diện Viện Kiểm sát khẳng định, trong vụ án này, bị cáo Nguyễn Văn Minh là người đứng đầu doanh nghiệp, chịu trách nhiệm chính trước pháp luật và là Chủ sở hữu về quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Trên cương vị người đứng đầu doanh nghiệp, để thực hiện hành vi chuyển nhượng trái pháp luật toàn bộ khu đất 43ha và 30% vốn góp tại Dự án Khu dân cư - Thương mại - Dịch vụ Tân Phú sang cho tư nhân. Bị cáo Minh đã chủ trương, trực tiếp thực hiện và chỉ đạo thực hiện nhiều hành vi trái quy định của pháp luật, quy định của Điều lệ tổ chức và hoạt động của doanh nghiệp.

Cụ thể, bị cáo Minh đã trực tiếp thực hiện việc ký hợp đồng liên doanh (góp vốn) vào công ty khác khi chưa được phép của Hội đồng quản trị và Chủ sở hữu Tỉnh ủy Bình Dương, được thực hiện bằng thủ đoạn “tiền trảm, hậu tấu”.

Bộc lộ rõ động cơ vụ lợi

Đại diện Viện Kiểm sát cho biết, khu đất 43ha tại thời điểm ký hợp đồng chưa hoàn thành việc đền bù giải phóng mặt bằng, chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chưa xác định mục đích sử dụng đất và chưa quy định thời hạn sử dụng đất.

Mặc dù chưa được giao đất theo đúng quy định của pháp luật, nhưng bị cáo Trần Văn Minh và bị cáo Nguyễn Quốc Hùng đã tự thỏa thuận xác định giá đất theo giá đền bù, giải phóng mặt bằng là 570.000 đồng/m2 làm cơ sở để các bị cáo tính giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất sau này là hoàn toàn không có cơ sở pháp lý và trái quy định về các nguyên tắc xác định giá đất.

Công tố viên nhấn mạnh, tại thời điểm bị cáo Minh thỏa thuận liên doanh thì Tổng Công ty 3-2 chưa được giao đất có thu tiền sử dụng đất.

Các bị cáo mới chỉ tính toán được số tiền đền bù, giải phóng mặt bằng, xây dựng công trình tạo lực trên đất, nhưng chưa tính hết số tiền sử dụng đất và thuế trước bạ phải nộp sau này (như cáo trạng đã nêu).

Do đó, việc các bị cáo đã sử dụng giá đất do bị cáo Minh tự thỏa thuận trái pháp luật từ năm 2010 làm cơ sở xác định giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại thời điểm chuyển nhượng là vi phạm quy định pháp luật.

"Hành vi vi phạm này đã xuyên suốt trong vụ án, theo chủ trương và ý chí của bị cáo Minh ngay từ đầu, bộc lộ rõ động cơ của các bị cáo là vụ lợi", Viện Kiểm sát nêu.

Theo đó, các bị cáo đã thông đồng với các bị cáo thuộc Công ty Âu Lạc vì động cơ vụ lợi, cố tình làm trái quy định của pháp luật và chủ trương của chủ sở hữu, thực hiện việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo giá thỏa thuận trái quy định của pháp luật gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Diễn biến hành vi phạm tội thể hiện rõ vai trò chủ mưu xuyên suốt và trực tiếp thực hiện tội phạm của bị cáo Nguyễn Văn Minh.