Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao mới đây ban hành cáo trạng truy tố 38 bị can trong vụ Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á (Công ty Việt Á) nâng khống giá kit xét nghiệm COVID-19.

Theo cáo buộc, sau khi được Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành tạm thời kit xét nghiệm, Công ty Việt Á đã sản xuất và tiêu thụ sản phẩm này tại các địa phương trên cả nước.

Để tiêu thụ được số lượng lớn kit test và thanh toán theo giá Công ty Việt Á nâng khống, Phan Quốc Việt đã nhờ Nguyễn Thanh Long - cựu Bộ trưởng Bộ Y tế, Nguyễn Huỳnh - cựu Thư ký Bộ trưởng Bộ Y tế, Nguyễn Văn Trịnh - cựu cán bộ Văn phòng Chính phủ... can thiệp, tác động một số lãnh đạo cấp tỉnh để được cung cấp sản phẩm này tại địa phương.

Phan Quốc Việt cũng trực tiếp hoặc chỉ đạo 7 nhân viên phụ trách vùng của Việt Á liên hệ, thoả thuận và thống nhất với lãnh đạo, cán bộ của Sở Y tế, bệnh viện, Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) các tỉnh hoặc công ty trung gian để giao kit test cùng thiết bị vật tư y tế khác cho những đơn vị này sử dụng trước, sau đó thông đồng hợp thức hồ sơ, chào hàng cạnh tranh...

Phan Quốc Việt còn trực tiếp hoặc chỉ đạo nhân viên thoả thuận ăn chia phần trăm ngoài hợp đồng để đưa hối lộ hoặc đưa tiền cảm ơn cho các cá nhân thuộc các đơn vị, cơ sở y tế bằng hình thức chuyển khoản từ cửa hàng Âu Lạc; tài khoản của 7 nhân viên phụ trách vùng của Việt Á; tài khoản của các cá nhân do công ty trung gian cung cấp.

Với phương thức, thủ đoạn trên, Phan Quốc Việt cùng đồng phạm đã bị khởi tố, truy tố về các tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng; Đưa và Nhận hối lộ; Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ xảy ra trong quá trình Việt Á bán kit test cho CDC các tỉnh Hải Dương, Bắc Giang, Nghệ An, Bình Dương.

Đồng thời, cơ quan tố tụng Trung ương đã phân công cho các địa phương tại 61 tỉnh, thành phố xác minh, khởi tố, điều tra sai phạm trong việc mua bán kit test.

Đến nay, Cơ quan Cảnh sát điều tra thuộc 15 tỉnh, thành phố đã khởi tố 17 vụ án về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" và hai tỉnh khởi tố về tội Đưa hối lộ, nhận hối lộ.

Tại tỉnh Hải Dương, sau khi có chỉ đạo của Phạm Xuân Thăng - cựu Bí thư Tỉnh uỷ, Phan Quốc Việt đã thoả thuận với Phạm Duy Tuyến - cựu Giám đốc CDC Hải Dương, sau khi thanh toán sẽ chi từ 20-25% giá trị hợp đồng cho Tuyến. Sai phạm đó khiến Nhà nước thiệt hại gần 74 tỉ đồng.

Các bị can tại Hải Dương, trong đó có cựu Bí thư tỉnh uỷ Phạm Xuân Thăng bị truy tố tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, Phạm Duy Tuyến tội Nhận hối lộ.

Tại Bắc Giang, Phan Quốc Việt thống nhất với Giám đốc CDC Đặng Thanh Minh về việc cung cấp 2.000 kit xét nghiệm để sử dụng trước. Sau khi dùng, CDC Bắc Giang mới hợp thức hóa chứng thư thẩm định để ký thanh toán gói thầu.

Sau đó, Việt Á ủy quyền cho Công ty Phan Anh cung cấp kit test cho CDC Bắc Giang. Phương thức làm việc vẫn giữ nguyên, cung cấp thiết bị trước, hợp thức hóa hợp đồng sau.

Sau mỗi gói thầu, Việt Á sẽ thông qua Công ty Phan Anh để chia phần trăm ngoài hợp đồng cho CDC Bắc Giang với tổng số tiền 45 tỉ đồng.

Việt Á đã cung cấp cho CDC Bắc Giang 11 hợp đồng với hơn 300.000 kit test và đã được thanh toán 150 tỉ đồng. Giá thực tế chỉ 143.000 đồng/kit nhưng Việt Á đã bán với giá 570.000 đồng nên thiệt hại mà doanh nghiệp này gây ra ở Bắc Giang là 105 tỉ đồng.

Không chỉ ở Hải Dương và Bắc Giang, Việt Á dưới sự chỉ đạo của ông chủ Phan Quốc Việt liên tục đặt vấn đề độc quyền kit test ở các tỉnh từ Bắc vào Nam.

Hành vi thông thầu của nhóm Việt Á với cán bộ nhà nước đã gây thiệt hại ở 19 tỉnh thành. Điển hình như Nghệ An 16 tỉ đồng, Bình Dương 55 tỉ đồng, Đồng Tháp 79 tỉ đồng, Hà Nội 14 tỉ đồng, Nam Định 14,5 tỉ đồng, Cà Mau 12,2 tỉ đồng, Vĩnh Long 12 tỉ đồng....

Sai phạm đó cũng khiến một loạt các cựu lãnh đạo những tỉnh này vướng lao lý. Trong đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Hà Nội đã khởi tố nhiều bị can gồm: Trương Quang Việt - cựu Giám đốc CDC Hà Nội; Lê Minh Tuyến - cựu Trưởng phòng kế toán... về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đồng Tháp đã khởi tố Trần Văn Hai - cựu Giám đốc CDC Đồng Tháp, Huỳnh Văn Thêm - cựu Trưởng phòng kế hoạch Tài chính Sở Y tế Đồng Tháp... về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.

Để thực hiện xuyên suốt các sai phạm trên, Phan Quốc Việt đã trực tiếp hoặc chỉ đạo cấp dưới đưa hối lộ 106 tỉ đồng cho các cựu lãnh đạo bộ, ngành, địa phương.