Viện KSND Tối cao đã hoàn tất cáo trạng bổ sung nội dung trong vụ án xảy ra tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), đồng thời chuyển hồ sơ vụ án tới TAND TP.Hà Nội nghiên cứu, đưa ra xét xử theo thẩm quyền.
Đây là vụ án "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng” và “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại BIDV, Công ty Cổ phần Chăn nuôi Bình Hà (Công ty Bình Hà) và Công ty TNHH Thương mại và Du lịch Trung Dũng (Công ty Trung Dũng).
8 người bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng", gồm các cựu lãnh đạo đạo BIDV: Trần Lục Lang (53 tuổi, Phó Tổng giám đốc); Đoàn Ánh Sáng (59 tuổi, Phó Tổng Giám đốc BIDV)...
Bốn bị can còn lại bị truy tố về tội “Lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản” gồm: Đoàn Hồng Dũng (59 tuổi, cựu Giám đốc Công ty Trung Dũng), Trần Anh Quang (38 tuổi, cựu Tổng Giám đốc Công ty Bình Hà), Đinh Văn Dũng (55 tuổi, cựu Tổng Giám đốc Công ty Bình Hà), Nguyễn Thị Thanh Sơn (57 tuổi, cựu Giám đốc Công ty Hà Nam).
Cho vay trái quy định, thất thoát gần 1.700 tỉ đồng
Theo cáo trạng, từ năm 2011-2016, lợi dụng chức trách được giao, ông Trần Bắc Hà (cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị BIDV, đã chết) chỉ đạo cấp dưới tại BIDV và BIDV Hà Tĩnh, Hà Thành cho Công ty Bình Hà (công ty "sân sau" của Trần Bắc Hà) và Công ty Trung Dũng vay trái quy định, gây thất thoát cho BIDV số tiền đặc biệt lớn là gần 1.700 tỉ đồng.
Trong khi đó, Công ty Bình Hà mới thành lập, chưa có bất cứ hoạt động kinh tế phát sinh, thuộc doanh nghiệp chưa đủ điều kiện xếp hạng tín dụng theo tiêu chuẩn của BIDV...
Mặc dù đã đánh giá và thẩm định dự án có 8 yếu tố rủi ro có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của dự án, nhưng theo sự chỉ đạo của ông Trần Bắc Hà, BIDV đã thẩm định, đề xuất và phê duyệt cho Công ty Bình Hà vay vốn.
Trong quá trình giải ngân, BIDV đã không kiểm soát dòng tiền có được sau kinh doanh, để các cổ đông Công ty Bình Hà sử dụng vốn vay không đúng mục đích, thông qua các nhà thầu chiếm đoạt và chiếm dụng tiền giải ngân của BIDV... Tổng dư nợ của Công ty Bình Hà tại BIDV không có khả năng thu hồi là hơn 799 tỉ đồng.
Mặc dù thẩm định, đánh giá tình hình tài chính của Công ty Trung Dũng gặp khó khăn, chỉ tiêu tài chính phản ánh khả năng thanh toán chưa đảm bảo, tỷ lệ tài sản đảm bảo trên giá trị hạn mức tín dụng đề nghị được cấp chưa đáp ứng chính sách tín dụng của BIDV... nhưng tháng 8.2011, nhóm cựu lãnh đạo ngân hàng vẫn thực hiện việc cấp hạn mức tín dụng ngắn hạn 700 tỉ đồng cho Công ty Trung Dũng...
Viện Kiểm sát xác định, hành vi vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng của các bị can trong việc cho Công ty Trung Dũng vay đã gây thiệt hại cho BIDV 865 tỉ đồng.
Trong vụ án, ông Trần Bắc Hà được xác định chủ mưu, song do bị can đã tử vong nên cơ quan điều tra đã đình chỉ xử lý.
Hủy hai quyết định công nhận thỏa thuận của đương sự
Ngày 16.7.2020, TAND TP.Hà Nội trả hồ sơ vụ án này để điều tra bổ sung, làm rõ việc mua bán các khoản nợ của Công ty Trung Dũng giữa BIDV và Công ty Trách nhiệm hữu hạn MTV quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC); quá trình VAMC và BIDV khởi kiện Công ty Trung Dũng tại TAND quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.
Sau khi Cơ quan công an tiến hành điều tra bổ sung, Viện KSND Tối cao xác định: Ngày 5-6.1.2017, BIDV đã có hai đơn khởi kiện yêu cầu Công ty Trung Dũng và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trả toàn bộ dư nợ gốc, lãi phát sinh theo các Hợp đồng tín dụng tại BIDV. TAND quận Hoàn Kiếm đã ra hai Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự.
Viện KSND Tối cao thấy, quyết định trên là vi phạm Bộ Luật tố tụng hình sự. Vì vậy, Viện KSND Cấp cao tại Hà Nội đã kháng nghị giám đốc thẩm theo hướng: Hủy toàn bộ Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự nêu trên và đình chỉ giải quyết vụ án.
Ngày 28.8.2020, TAND Cấp cao tại Hà Nội đã hủy hai Quyết định trên.
Trên cơ sở đó, Viện KSND Tối cao kết luận, kết quả điều tra bổ sung đủ căn cứ xác định hành vi phạm tội của các bị can theo nội dung vụ án đã đề cập ở trên.