Một bị cáo được miễn trách nhiệm hình sự

Chiều 6.12, sau 14 ngày xét xử, nghị án, TAND Hà Nội đã công bố bản án với 36 bị cáo trong vụ án sai phạm xảy ra tại dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi.  Cả 36 bị cáo được xác định phạm vào tội "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng".

Toà sơ thẩm đã tuyên phạt 2 cựu Phó Tổng giám đốc Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) gồm Nguyễn Mạnh Hùng 7 năm tù; Lê Quang Hào 6 năm tù.

33 bị cáo khác bị tuyên phạt từ 2 năm tù treo đến 8 năm 6 tháng tù giam. Riêng bị cáo nước ngoài, toà miễn trách nhiệm hình sự với ông này do tuổi cao, khai báo thành khẩn.

Mức án trên được công bố sau gần 3 tiếng đọc bản án của  chủ toạ Vũ Quang Huy.

Theo toà sơ thẩm, các bị cáo còn lại ở mỗi vị trí khác nhau đều có sai phạm trong công tác thi công, giám sát thi công, nghiệm thu hạng mục công trình, không đúng tiêu chuẩn kỹ thuật.

Hành vi của các bị cáo là nguyên nhân trực tiếp gây hư hỏng, giảm tuổi thọ công trình cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi; vi phạm các quy định của Chính phủ, Luật Xây dựng.

"Hành vi đó là nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm về quản lý kinh tế của nhà nước, gây hậu quả đặc biệt lớn, gây bức xúc trong xã hội...", bản án nêu.

Về các ý kiến về giám định tư pháp chưa khách quan, toà cho rằng, quá trình điều tra, cơ quan điều tra đã trưng cầu giám định. Cơ quan giám định đã thu thập mẫu đầy đủ, khách quan, toàn diện trên cơ sở đó mới đưa ra kết luận; tôn trọng sự thật khách quan. Việc giám định đủ về hình thức, nội dung với nhiều chuyên gia gồm kỹ sư, tiến sĩ có chứng chỉ giám định…

Về thiệt hại vụ án, toà cho rằng, theo kết luận giám định tư pháp, quá trình thực hiện thi công, không đúng tiêu chuẩn kỹ thuật, thiết kế theo quy định của Chính phủ về quản lý chất lượng công trình xây dựng...

Từ chủ đầu tư, nhà thầu thi công, giám sát… đều không tuân thủ quy định về xây dựng dẫn đến chất lượng công trình không đảm bảo.

"Các hạng mục công trình không đảm bảo song vẫn được thanh toán là không đúng quy định pháp luật, gây thiệt hại hơn 811 tỉ đồng. Thiệt hại của dự án còn lớn hơn rất nhiều, song cơ quan tố tụng đã tách các hạng mục hư hỏng để tính riêng...", bản án nêu.

Các nhà thầu bồi thường thiệt hại hơn 811 tỉ cho VEC

Việc đưa ra mức án cùng nhận định, từ tài liệu hồ sơ, thẩm vấn tại toà, HĐXX xác định, việc truy tố với 36 bị cáo tội danh trên là hoàn toàn đúng đắn.

Theo đó, dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi do VEC làm chủ đầu tư, có tổng chiều dài gần 140km trong đó giai đoạn 1 của dự án dài 65km từ TP.Đà Nẵng tới TP.Tam Kỳ (Quảng Nam); giai đoạn 2 dài hơn 74km.

Dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi là công trình trọng điểm quốc gia, có vốn đầu tư hơn 34.500 tỉ đồng.

Dự án được khởi công năm 2013 và từ tháng 9.2018 đã đưa vào sử dụng 65km của giai đoạn 1.

Giai đoạn 1 của dự án có chiều dài là 65km với 7 gói thầu được VEC ký kết thực hiện thi công. Trong đó, gói thầu thứ nhất là liên danh 2 nhà thầu Tổng Công ty Xây dựng Công trình giao thông 5 - Cienco 5 và Cienco 1 với giá trị hợp đồng là hơn 2.100 tỉ đồng.

Sau đó, liên danh nhà thầu đã phân chia phạm vi và khối lượng công việc: Cienco 5 thi công các hạng mục gồm cầu, đường, cống chui dân sinh, cống hộp thoát nước...; Cienco 1 thi công các hạng mục như Cienco 5 với tỉ lệ 45% giá trị hợp đồng.

Gói thầu thứ hai là liên doanh 4 nhà thầu gồm Tổng Công ty xây dựng Trường Sơn; Cienco 6; Công ty Liên hợp xây dựng Vạn Cường và Công ty CP Đầu tư xây dựng 703 với giá trị hợp đồng là hơn 2.400 tỉ đồng. Các nhà thầu này cũng chia phạm vi và khối lượng công việc.

Gói thầu số 3B là liên danh hai nhà thầu Cienco 6 và Công ty CP Đầu tư thương mại và xây dựng giao thông 1 - Trico, với giá trị hợp đồng là hơn 1.500 tỉ đồng.

Tiếp đó, các gói thầu từ gói số 4 đến gói số 7 cũng do nhiều liên danh các nhà thầu tham gia. Mặc dù giá trị các hạng mục công trình không đảm bảo nhưng chủ đầu tư VEC cùng các đơn vị liên quan đã thanh toán số tiền hơn 811 tỉ đồng cho các đơn vị thi công.

Có nhiều lỗi vi phạm trong quá trình thiết kế, thi công, giám sát, nghiệm thu cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi như: Chất lượng vật liệu kém; có dấu hiệu nhân bản, ghi khống số liệu đánh giá khả năng chịu tải; không nghiệm thu các hạng mục công trình… khi các liên danh nhà thầu thực hiện công việc.

Ngoài ra, quá trình thi công, cả chủ đầu tư, nhà thầu, tư vấn giám sát và các đơn vị liên quan đã không thực hiện đúng quy định về pháp luật xây dựng.

Từ đó, đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi được đưa vào sử dụng dù không đúng tiêu chuẩn kỹ thuật, yêu cầu thiết kế dự án dẫn đến chất lượng công trình không đảm bảo.

Đến nay, riêng 65km thuộc giai đoạn 1 dự án có hơn 380 điểm hư hỏng trên tuyến chính (trung bình 1km có 6 điểm hư hỏng).

Cùng với mức án tuyên, toà cũng buộc các nhà thầu có trách nhiệm liên đới bồi thường khoản thiệt hại của dự án, cho chủ đầu tư VEC.

"Nếu có tranh chấp giữa cá nhân và pháp nhân, các bên có quyền yêu cầu khởi kiện trong vụ án dân sự khác", chủ toạ cho hay.