Qua 4 ngày xét xử (25 - 28.6), phiên toà vụ án nguyên Phó Thống đốc NHNN thiếu trách nhiệm gây thiệt hại nghiêm trọng đã đi vào nghị án và dự kiến sẽ tuyên án ngày 2.7 tới.

Đây là vụ án do TAND TPHCM xét xử sơ thẩm sai phạm của Tổ giám sát NHNN đặt tại Ngân hàng Đại Tín (TrustBank, sau là Ngân hàng TMCP Xây dựng Việt Nam - VNCB và nay là CB), để cho Phạm Công Danh, nguyên Chủ tịch HĐQT VNCB cùng đồng phạm gây thiệt hại cho VNCB 15.000 tỉ đồng. 

Diễn biến phiên toà cho thấy, ban đầu tại toà, ông Bình không thừa nhận sai phạm như cáo buộc của Cơ quan điều tra và cáo trạng. 

Luật sư bào chữa của ông Bình cho rằng VKS truy tố ông Bình vì có bút phê để từ đó quy kết làm không đúng, không đủ dẫn đến hậu quả, cũng như ông Bình để ông Phạm Công Danh tham gia tái cơ cấu TrustBank.

VKS tranh luận, nếu ông Bình yêu cầu cơ quan thanh tra giám sát NHNN làm chặt chẽ hơn có lẽ hậu quả không lớn. Ông Bình luôn yêu cầu đánh giá năng lực thanh tra nhưng cuối cùng đánh giá không đúng vì mảnh đất ở đường Tô Hiến Thành (quận 10, TPHCM) chưa được đánh giá đúng giá trị do lô đất này chưa đủ thủ tục.

VKS cũng lập luận, do ông Bình trong quá trình thực hiện nhiệm vụ đã không làm đúng trách nhiệm, dẫn đến một số bị cáo ngồi tại đây bị khởi tố do Phạm Công Danh dùng những thủ đoạn gian dối gây hậu quả, vì thế VKS khẳng định truy tố là có căn cứ.

Trong quá trình tái cơ cấu 6 ngân hàng yếu kém, công nhận ông Bình làm tốt ở 5 ngân hàng. Do đó cáo trạng chỉ quy kết thiếu trách nhiệm ở Trustbank.

Khi ông Bình thừa nhận về trách nhiệm chính trị trong vụ án này, thừa nhận có sai sót, VKS cho rằng đây là lời thành khẩn của ông Bình, đây là một trong những tình tiết đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ tội cho ông Bình.

VKS cũng đã cân nhắc và đã nêu rõ trong lời buộc tội là cao nhất của khung 12 năm, nhưng trong quá trình công tác, ông Bình được tặng nhiều huân, huy chương, gia đình cách mạng… nên đề nghị mức án 4 - 5 năm tù là đã xem xét thấu đáo. 

Qua phiên toà xét xử đã làm toát lên được những hành vi làm không đúng, không đủ và 5 bị cáo cũng thừa nhận mình đã sai, không làm đúng. Ông Bình thừa nhận không hoàn thành trách nhiệm chính trị.

VKS cũng nhận thấy có khó khăn trong việc giám sát, còn hạn chế khả năng trong việc thanh tra giám sát, vì địa bàn rộng, các giao dịch tiền tệ rất phức tạp. Trong phần luận tội, VKS quy kết “Thiếu trách nhiệm…”, các bị cáo cũng thừa nhận trách nhiệm của mình. VKS đề nghị HĐXX xem xét quá trình công tác của 4/5 bị cáo có thâm niên trên 30 năm, 2/5 bị cáo có công trong tái cơ cấu các ngân hàng yếu kém.

”Công tội cần phân minh, sự vững mạnh của ngành ngân hàng ngày nay có công lao của các bị cáo tại tòa. Vì vậy VKS đề HĐXX xem xét khách quan”, vị công tố nêu tại toà trước khi bước vào nghị án. 

Về phía NHNN, vị đại diện NHNN có ý kiến tại tòa là năm 2011, hệ thống ngân hàng khó khăn, lạm phát tăng cao, lãi 20 - 25%/năm, nợ xấu của các tổ chức tín dụng tăng cao, có nguy cơ sập hệ thống ngân hàng.

Chính phủ đưa ra nhiều phương án tái cơ cấu các ngân hàng yếu kém, trong đó có Trustbank, nếu đổ vỡ sẽ gây mất an ninh tiền tệ. Vì vậy cần tái cơ cấu một cách nhanh chóng. Khẳng định tái cơ cấu là chủ trương đúng.

Vị đại diện NHNN cho rằng thất bại tại Trusbank là do những người điều hành của VNCB. Ngoài ra đại diện NHNN cũng thừa nhận quá trình tái cơ cấu ngân hàng chưa có kinh nghiệm, chưa đầy đủ tính pháp lý, vừa làm vừa mày mò…

NHNN nhận xét: “Ông Đặng Thanh Bình đã nỗ lực nghiên cứu các vấn đề, đã tuân thủ pháp luật, các chỉ thị của Nhà nước”.

4 bị cáo còn lại NHNN cho rằng: “Rất có tinh thần trách nhiệm, kết quả tái cơ cấu (thành công ở 5 ngân hàng) đã làm hệ thống các tổ chức tín dụng ổn định, góp phần tăng trưởng kinh tế, quyền lợi người gửi tiền được bảo đảm”.

Từ đó NHNN đã đề nghị: “HĐXX ghi nhận sự đóng góp của các bị cáo Đặng Thanh Bình và các bị cáo trong phiên tòa này, xem xét giảm trách nhiệm hình sự đối với ông Đặng Thanh Bình và các bị cáo, để từ đó tạo sự an tâm cho cán bộ ngành ngân hàng”.

Trước khi nghị án, VKS đã nêu: “Công tội cần phân minh, sự vững mạnh của ngành ngân hàng ngày nay có công lao của  các bị cáo. Vì vậy VKS đề nghị HĐXX xem xét khách quan”.

Thứ hai, ngày 2.7, TAND TPHCM sẽ tuyên án.