Trước đó, trong năm 2017, nhiều vụ án tham nhũng đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, dư luận bức xúc đã được phanh phui, một số vụ án đã sớm được đưa ra xét xử như: Vụ án Hà Văn Thắm và đồng phạm hay vụ án Châu Thị Thu Nga...
Những vụ án nóng được dư luận quan tâm
Trong gần 2 năm qua, vụ án Trịnh Xuân Thanh thu hút sự chú ý đặc biệt của dư luận. Ngày 31.7 vừa qua, Trịnh Xuân Thanh (SN 13.2.1966) là bị can bị truy nã theo Quyết định số 20/C46-P12 ngày 19.9.2016 của Cơ quan Cảnh sát điều tra - Bộ Công an đã đến Trực ban hình sự Cơ quan An ninh điều tra - Bộ Công an đầu thú. Trịnh Xuân Thanh đầu thú đã khép lại hành trình hơn 300 ngày lẩn trốn lệnh truy nã quốc tế.
Vụ việc bắt đầu từ chiếc xe Lexus 570 do Trịnh Xuân Thanh sử dụng gắn biển xanh gây chú ý trong dư luận. Ngày 14.6.2016, trong công văn số 179 gửi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, Văn phòng Trung ương Đảng và Bộ Công an; Tỉnh uỷ Hậu Giang thừa nhận “việc cấp tạm biển số xanh 95A-0669 là chưa đúng quy định”.
Vào tháng 7.2016, Văn phòng Trung ương Đảng có Công văn thông báo ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về các công việc cần làm tiếp sau khi có Thông báo kết luận của Uỷ ban Kiểm tra Trung ương về ông Trịnh Xuân Thanh.
Ngày 3.8.2016, Văn phòng Chính phủ có văn bản thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình giao Bộ Công an khẩn trương thực hiện ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại văn bản số 1578 về việc chỉ đạo cơ quan chức năng của Bộ Công an điều tra làm rõ các vi phạm dẫn đến thua lỗ gần 3.300 tỉ đồng giai đoạn 2011-2013 tại TCty Cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC), báo cáo Tổng Bí thư và Thủ tướng.
Ngày 6-8.9.2016, tại kỳ họp thứ 6 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, căn cứ nội dung, tính chất, mức độ vi phạm, căn cứ Quy định số 181-QĐ/TW, ngày 30.3.2013 của Bộ Chính trị về xử lý đảng viên vi phạm, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị Ban Bí thư thi hành kỷ luật bằng hình thức khai trừ khỏi Đảng đối với ông Trịnh Xuân Thanh.
Ngày 15.9.2016, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an đã ra Quyết định số 51/C46(P12) khởi tố vụ án hình sự: Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng theo Điều 165 Bộ Luật Hình sự xảy ra tại Tổng Công ty Cổ phần xây lắp Dầu khí Việt Nam; ngày 16.9.2016 ra Quyết định khởi tố bị can số 363/C46 (P12) đối với Trịnh Xuân Thanh về tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng quy định tại Điều 165 Bộ luật hình sự; đồng thời ra Lệnh bắt tạm giam và Lệnh khám xét đối với Trịnh Xuân Thanh.
Ngày 16.9.2016, sau khi xác định bị can Trịnh Xuân Thanh bỏ trốn; Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an ra Quyết định số 19/C46-P12 truy nã toàn quốc và truy nã quốc tế đối với Trịnh Xuân Thanh.
Cách đây gần 2 tháng, ngày 29.9, Tòa án Nhân dân TP.Hà Nội đã tuyên mức án tử hình đối với Nguyễn Xuân Sơn (nguyên TGĐ Oceanbank), mức tù chung thân đối với Hà Văn Thắm (nguyên Chủ tịch HĐQT Oceanbank) trong vụ án Hà Văn Thắm và đồng phạm phạm tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản; Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng; Tham ô tài sản” xảy ra tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đại Dương (Oceanbank). HĐXX cho rằng: Hà Văn Thắm, nguyên Chủ tịch HĐQT Oceanbank, từ 2008-2014 đã có nhiều vi phạm tại Oceanbank, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng.
Trong 4 năm có hơn 50.000 cá nhân và gần 400 tổ chức gửi tiền tại OceanBank và nhận các khoản chi ngoài hợp đồng. Cáo trạng của VKSND Tối cao quy kết, hành vi của các bị cáo làm “lũng đoạn, mất an ninh thị trường tiền tệ”.
4 đại án có kết quả
Ngày 25.11 tại Hà Nội, Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng (Thường trực Ban Chỉ đạo) tổ chức cuộc họp dưới sự chủ trì của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng - Trưởng Ban Chỉ đạo để thảo luận, cho ý kiến về tiến độ, kết quả, khó khăn, vướng mắc trong điều tra, truy tố, xét xử với một số vụ án, xác minh một số vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo.
Phát biểu kết luận cuộc họp, Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo biểu dương Đảng uỷ Công an Trung ương, Ban cán sự đảng VKSND Tối cao, Ban Cán sự đảng TAND Tối cao đã phối hợp chặt chẽ với Ban Nội chính Trung ương, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan tiến hành tố tụng Trung ương và địa phương nỗ lực, cố gắng tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử các vụ án, xác minh các vụ việc tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo.
Tổng Bí thư khái quát, từ sau Phiên họp thứ 12 (ngày 31.7.2017) của Ban Chỉ đạo đến nay, các cơ quan chức năng đã tích cực, khẩn trương điều tra, truy tố, xét xử nhiều vụ án, vụ việc tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp với mức án nghiêm minh, đúng pháp luật, được dư luận đánh giá cao.
Những mức án nghiêm minh theo quy định của pháp luật đã được đưa ra (1 án tử hình, 1 án chung thân). Tổng Bí thư nhấn mạnh, qua xét xử vụ án Hà Văn Thắm và đồng phạm, các cơ quan chức năng còn làm rõ nhiều dấu hiệu sai phạm có liên quan đến lãnh đạo Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN).
Về vụ án Trịnh Xuân Thanh, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh, cựu Phó Chủ tịch tỉnh Hậu Giang và đồng phạm phạm tội “Tham ô tài sản; Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Tổng Công ty Cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC). Qua đó, cơ quan bảo vệ pháp luật đã khởi tố thêm 9 bị can là cán bộ lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), Tổng Cty Cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC)...
Tổng Bí thư yêu cầu các cơ quan chức năng phải tập trung, khẩn trương để đưa các vụ án, đặc biệt là vụ án Trịnh Xuân Thanh và vụ góp vốn 800 tỉ đồng của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) vào Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đại Dương (Oceanbank) ra xét xử lần lượt trong năm 2017, tháng 1.2018 và đầu tháng 2.2018 theo đúng quy định của pháp luật.