Nhảy lửa cầu may – nét văn hóa đặc sắc của người Pà Thẻn
Thạch Thảo - Duy Hiệu
LDO
|
21/02/2019 08:00
Nói đến người Pà Thẻn là nói đến một dân tộc có đời sống văn hóa tinh thần giàu bản sắc với những lễ hội, tập tục độc đáo. Một trong những lễ hội đặc biệt nhất của người Pà Thẻn chính là nhảy lửa, được diễn ra mỗi dịp đầu năm.
Hiện có 7 dân tộc cùng chung sống tại tỉnh Tuyên Quang: Tày, Thuỷ, Kinh, Pà Thẻn, Dao, Mông, Nùng. Lễ hội nhảy lửa như một dịp đặc biệt để các dân tộc đến giao lưu văn hoá với nhau và cầu may trong dịp đầu năm mới.Người Pà Thẻn di cư đến Tuyên Quang từ lâu đời, hiện nay chỉ còn sinh sống tại thôn Thượng Minh, xã Hồng Quang, huyện Lâm Bình. Theo quan niệm của người Pà Thẻn, nhảy lửa là nghi lễ đón thần thánh xuống trần gian cùng vui với dân làng để phù hộ cho mọi người gặp nhiều may mắn trong cuộc sống, làm ăn thuận lợi, bệnh tật bị đẩy lùi. Lễ nhảy lửa không tổ chức vào ngày cố định. Ông Pù Văn Thành - thầy cúng thực hiện nghi lễ nhảy lửa - cho biết: “Mỗi năm một khác, người dân Pà Thẻn phải chọn được ngày lành, tháng tốt, mưa thuận gió hoà để tổ chức lễ hội . Vào ngày như vậy thì mới được trời đất chứng giám”.Chỉ những thanh niên trai tráng, khoẻ mạnh, không vi phạm những điều xấu mới đủ điều kiện để tham gia nhảy lửa. Trước khi nhảy, họ được thầy cúng làm lễ để cầu xin thần lửa bảo vệ.Mâm cúng được chuẩn bị kỹ lưỡng. Lợn cúng phải để nguyên con cùng bộ lòng, bên cạnh là chén rượu thơm đặt giữa trời đất để thể hiện lòng thành kính. Trong lúc thầy cúng làm lễ, những nén hương phải thắp liên tục, không được để tắt.Nhảy lửa không chỉ thể hiện mong ước của người dân về một cuộc sống nhiều may mắn, làm ăn thuận lợi, bệnh tật bị đẩy lùi mà còn là dịp để mọi người trong làng xóm gần gũi nhau hơn, đoàn kết gắn bó bên nhau hơn.Những thanh niên Pà Thẻn sẽ cùng nhau nhảy vào đống lửa, hất tung những đống than còn hồng, cứ như vậy cho đến khi đống lửa tàn với mong muốn xua đuổi những điều không may trong năm cũ và đón một năm mới với mùa màng bội thu.Sau khi nhảy xong, họ quay lại cùng những đôi bàn chân đen như than nhưng không có lấy một vết bỏng, tiếp tục ngồi xuống để thầy cúng làm lễ.Hiện nay, lễ hội được huyện Lâm Bình tổ chức rộng rãi nhằm quảng bá văn hoá của người Pà Thẻn, cũng như các dân tộc trên địa bàn Tuyên Quang.