Dự án đường cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh phải thu hồi khoảng 41,35 km với diện tích 260,76 ha đất và 1.131 hộ bị ảnh hưởng phải thu hồi. Trong đó, huyện Thạch An thu hồi diện tích 135,12 ha, 662 hộ bị ảnh hưởng; huyện Quảng Hòa thu hồi khoảng 125,64 ha của 469 hộ dân.
Đây cũng là dự án giao thông có tổng số hộ và diện tích đất phải thu hồi lớn nhất từ trước đến nay trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Đến nay, tại Cao Bằng, trên 90% mặt bằng phục vụ giai đoạn 1 của dự án đã được bàn giao, hàng trăm hộ dân đã bàn giao nhà cửa, ruộng vườn... để các bên thi công san gạt, làm đường.
Hiện tại, những hộ dân mà dự án đi qua một phần đất ở, mất một phần ngôi nhà đang ở tạm tại chỗ, hoặc dựng lán tạm để đợi nơi ở mới.
Đơn cử như gia đình ông Hoàng Văn Trọng (xóm Nà Tục, xã Đức Xuân, huyện Thạch An) có hơn 2.000 m2 (đất ruộng và đất thổ cư) bị thu hồi để triển khai dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh.
"Sẽ có những bất tiện ban đầu, ngôi nhà đang ở của gia đình phải tháo dỡ, diện tích thổ cư còn lại trong thửa đất chưa thể xây nhà ngay. Gia đình tôi đang mượn đất nhà hàng xóm dựng nhà ở tạm. Việc xây dựng nhà tạm là gia đình tự túc, chưa ai hỗ trợ gì" - ông Trọng nói.
Song song với quá trình này, người dân cũng đang mong mỏi từng ngày để sớm được nhận tiền đền bù và đất ở mới trong khu tái định cư.
Tại huyện Thạch An, có trên 70 hộ dân có nhu cầu nhận chỗ ở tái định cư tập trung. Những hộ này đa phần đều có phần lớn diện tích nhà ở, đất thổ cư nằm trong dự án.
Chị N.T.H (xã Đức Xuân) chia sẻ: "Các hộ khác cũng như gia đình đã bàn giao mặt bằng nhưng chờ đất tái định cư khá lâu khiến mọi người hơi sốt ruột".
Được biết, với công tác bố trí tái định cư, huyện Thạch An đang triển khai dự án xây dựng khu tái định cư, phát triển quỹ đất thị trấn Đông Khê. UBND huyện này hiện thực hiện các thủ tục giải phóng mặt bằng (GPMB) phần diện tích vướng mắc cho đơn vị thi công để thực hiện dự án.
Một địa phương khác là huyện Quảng Hòa cũng đang có kế hoạch trình UBND tỉnh Cao Bằng phê duyệt dự án xây dựng cơ sở hạ tầng khu tái định cư xóm Đồng Ất, thị trấn Quảng Uyên. Sau khi được phê duyệt, chủ đầu tư sẽ triển khai các công việc tiếp theo.
Đối với dự án xây dựng cơ sở hạ tầng phân lô dân cư (khu D huyện Phục Hòa cũ) đã được phê duyệt hồ sơ báo cáo kinh tế kỹ thuật xây dựng nhưng chưa được bố trí vốn để thực hiện công tác đấu thầu xây lắp.
UBND huyện Quảng Hòa đã trình UBND tỉnh Cao Bằng về việc cho chủ trương và bố trí kinh phí thực hiện lập quy hoạch, xây dựng cơ sở hạ tầng khu tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án.
Liên quan những thông tin trên, trong cuộc kiểm tra hồi tháng 3.2024, Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng Trần Hồng Minh đề nghị, các huyện Thạch An, Quảng Hòa đẩy nhanh tiến độ xây dựng khu tái định cư. Đơn vị thi công chuẩn bị phương tiện sẵn sàng thi công khi địa phương giao mặt bằng.
Ngày 30.6, trao đổi với PV, một lãnh đạo tỉnh Cao Bằng cho hay: "Tiền phục vụ chi trả GPMB đã có, chỉ là đang chờ các cơ quan chức năng thông qua rồi phối hợp là sẽ có thể chi trả sớm cho bà con".
"Việc xây dựng các khu tái định cư cũng cần phải nghiêm túc thực hiện với tốc độ nhanh, đảm bảo đầy đủ quyền lợi cho người dân" - lãnh đạo UBND tỉnh Cao Bằng nói thêm.