Em N.T.B.M, học sinh Trường THCS Phan Huy Chú ở Thạch Hà, Hà Tĩnh đang làm dậy sóng cộng đồng mạng khi đỗ thủ khoa đầu vào lớp 10 trường chuyên với bài thi môn Văn dài 21 trang, được chấm 9,75 điểm. Mức điểm gần như tuyệt đối của một bài thi môn Văn.
Cũng ở Hà Tĩnh, mùa thi này cách đây 2 năm, dư luận xôn xao chuyện em H.T.C, học sinh Trường THCS Lê Bình, thành phố Hà Tĩnh đỗ thủ khoa đầu vào Trường THPT Chuyên Hà Tĩnh với bài thi môn Văn dài 17 trang, được chấm 8,75 điểm.
Với một bài thi tự luận, nhưng chỉ trong vòng 150 phút mà có thể viết được 21 hoặc 17 trang giấy thì cảm giác có thể hình dung là "mây bay gió cuốn". Và lời đầu tiên có thể thốt lên là các em quá giỏi, xứng đáng nhận được sự khâm phục của mọi người về tốc độ viết cũng như trong đầu có nhiều chữ để viết.
Nhưng câu hỏi đặt ra là các em ấy đã viết gì trong bài thi của mình?
Cho đến lúc này thì ngoài thông tin về đề thi tự luận kiểu “Biết dừng lại đúng lúc” của em N.T.B.M và “Bản chất nghệ thuật là tình cảm” của em H.T.C thì chẳng có ai công bố cũng như tiếp cận được với 2 bài thi nói trên để có câu trả lời.
Ngay cả thông tin bên lề, cũng không có gì nhiều ngoài một phóng sự truyền hình do Báo Hà Tĩnh thực hiện. Trong phóng sự đó, em N.T.B.M cho biết bí kíp để em làm bài thi môn Văn dài 21 trang được 9,75 điểm là tự học bằng cách tham khảo văn mẫu; đọc sách báo để tìm kiếm dẫn chứng mới lạ, độc đáo; đọc sách về lý luận văn học để nâng cao vốn từ, hành văn...
Thế nhưng trên mạng xã hội mấy hôm nay, lại có rất nhiều người bình phẩm, thậm chí nặng lời chỉ trích, bỉ bôi… về bài thi dài 21 trang của em N. T. B. M.
Họ quên mất rằng em ấy vẫn còn là một đứa trẻ 15 tuổi vừa học xong lớp 9 và em chẳng làm gì sai ngoài “tội” trong đầu có nhiều chữ nên viết dài.
Về phía nhà trường và ngành Giáo dục, thiết nghĩ cũng nên có chủ trương cho công bố những bài thi như thế này trên các phương tiện truyền thông để rộng đường dư luận.
Bởi sau khi bình phẩm chán về chuyện viết dài viết ngắn, nhiều người đang tò mò không biết những bài văn ấy viết gì, hay dở ra sao, hay đến mức nào mà có thể đạt được điểm gần tuyệt đối…
Công khai để trả lời cho câu hỏi các em ấy đã viết gì trong bài thi của mình không chỉ đơn giản là thoả mãn sự tò mò của dư luận mà còn để tham chiếu và đánh giá về chất lượng dạy học và cả giáo viên chấm thi.
Công khai, còn là một bài học bổ ích cho nhiều người. Bởi không riêng gì làm văn mà ở tất cả các lĩnh vực, viết ngắn nhưng hay vốn đã khó, viết dài mà hay, mà khiến người đọc không rời mắt còn khó hơn bội phần!