Như Báo Lao Động đã liên tiếp thông tin, khoảng 1 tháng qua, trên đoạn đường thuộc dự án xây dựng đường Trường Sơn Đông (xã Cư San, huyện M'Đrắk) đang thi công, tồn tại “trạm” thu phí tự lập trái phép của ông Sùng Seo Lồng.
Ông Lồng tự lập trạm, tự đặt mức phí từ 10.000 đồng đến 30.000 đồng để thu tiền tất cả các ôtô, xe máy qua đoạn đường này.
Tại đây, ông Lồng có hơn 12.000m2 đất rừng sản xuất, trong đó hơn 2.000m2 bị ảnh hưởng bởi dự án hồ thủy lợi Krông Pắk Thượng, 1.000m2 khác bị dự án đường Đông Trường Sơn đi ngang qua. Vì chưa thỏa thuận được mức giá, phương án đền bù, giải tỏa, nhưng cả 2 dự án đều đang triển khai, đã ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất trên đất rừng của mình, nên ông Lồng lập trạm thu phí của dân để... bù vào thiệt hại.
Nguyên nhân lập trạm thu phí của ông Sùng Seo Lồng dễ thông cảm. Đây cũng chính là lý do khiến chính quyền xã Cư San, huyện M'Đrắk lúng túng, chưa dứt khoát xử lý sai phạm của ông Lồng.
Tuy vậy, việc người dân tự ý lập trạm thu phí trên đường giao thông quốc gia là vi phạm pháp luật. Tự đặt ra các mức giá để thu phí đối với các phương tiện là trái với pháp lệnh Nhà nước về phí, lệ phí, giá. Nghiêm trọng hơn là sự xem nhẹ các quy định của pháp luật, gây thiệt hại vật chất cho người dân, cản trở việc đi lại bình thường của người dân.
Chính quyền địa phương khi biết việc, lại không có quyết định dứt khoát, xử lý ngay sai phạm là chưa hoàn thành trách nhiệm.
Thực trạng dân tự ý lập trạm, đặt barie để thu tiền phí giao thông ở các làng quê, miền núi xảy ra tương đối phổ biến. Nhưng, phần lớn là họ thu phí đối với các đoạn đường do mình tự mở, cầu cống do mình tự đầu tư xây dựng, hoặc thu phí đường đi ngang qua đất tư nhân. Dù vậy, nhưng ngay khi phát hiện, chính quyền các địa phương cũng can thiệp, xử lý ngay các hoạt động trái luật.
Đường Trường Sơn Đông (song song với đường Hồ Chí Minh, đi bên sườn Đông của dãy Trường Sơn) và hồ thủy lợi Krông Pắk Thượng đều là những dự án của Trung ương, với mức đầu tư hàng nghìn tỉ đồng. Ban giải tỏa đền bù của các dự án này đều do cấp tỉnh quản lý, nhưng chậm đền bù giải tỏa, thu hồi đất khi triển khai thi công, gây thiệt hại cho gia đình ông Sùng Seo Lồng là có phần lớn trách nhiệm của chính quyền từ huyện đến tỉnh ở Đắk Lắk.
Để thượng tôn pháp luật, đảm bảo kỷ luật, kỷ cương của Nhà nước, thì cần phải cưỡng chế, dỡ bỏ ngay trạm thu phí giao thông trái phép này. Nhưng tìm giải pháp vừa đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân là gia đình ông Sùng Seo Lồng và cả người tham gia giao thông, đang "mất phí oan" trên đường Đông Trường Sơn là không hề dễ.
Vì vậy, để dẹp trạm thu phí trái phép trên đường Đông Trường Sơn của ông Lồng thì không thể chỉ trông chờ vào trách nhiệm của mỗi xã Cư San hay huyện M'Đrắk, mà các chủ dự án, các Ban giải tỏa đền bù và UBND tỉnh Đắk Lắk phải cùng vào cuộc.