Ngày 13.9, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao ban hành cáo trạng truy tố cựu Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh Nguyễn Nhân Chiến và các bị can trong vụ án "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng; Đưa - nhận hối lộ; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" xảy ra tại Sở Y tế Bắc Ninh, Công ty AIC.
Bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn - Chủ tịch AIC sử dụng chiêu thức cũ nhất, đó là đưa hối lộ và đánh ngay vào những người có chức vụ to nhất tỉnh, có quyền quyết định đến giá các gói thầu. Chiêu này bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn hạ gục nhiều bí thư, chủ tịch tỉnh.
Riêng tỉnh Bắc Ninh, ông Nguyễn Nhân Chiến cùng 3 người khác nhận hối lộ từ AIC là Nguyễn Tử Quỳnh - Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh, Nguyễn Hạnh Chung - Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Bắc Ninh; Trần Văn Tuynh - Giám đốc Ban Quản lý dự án công trình xây dựng y tế tỉnh Bắc Ninh.
Thử hỏi, từ Bí thư, Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND của một địa phương bị mua chuộc rồi thì còn lo gì đến việc thao túng giá cả, bà Nhàn có thể làm mưa làm gió trong chuyện đấu thầu mua sắm các gói thiết bị y tế.
Ông Nguyễn Nhân Chiến nhận từ AIC 4 tỉ đồng, đây là số tiền liên quan đến các gói thầu nên có hành vi "nhận hối lộ".
Nhưng còn một khoản tiền lớn khác gọi là "quà". Hay cho một cái gọi là "quà" mà không phải là "hối lộ". Từ 2014 - 2020, ông Nguyễn Nhân Chiến được bà Nhàn biếu 10 tỉ đồng vào các dịp lễ, Tết.
Không ai tự dưng bỏ ra 10 tỉ đồng cho không một quan chức mà "vô tư". Tình cảm cá nhân là bình thường, tặng quà cũng bình thường, nhưng quà tới 10 tỉ đồng thì không còn là quà nữa. Liệu không có những lần quà cáp đó, ông Nguyễn Nhân Chiến có chỉ đạo cho thuộc cấp tạo điều kiện cho AIC trúng thầu với giá cao, gây thiệt hại cho nhà nước hay không?
Nhận quà với số tiền lớn là tự buộc mình vào thế phải cư xử cho đẹp lòng người đưa quà. Không kiềm chế được lòng tham là mắc phải cái bẫy của đồng tiền, từ đó dẫn đến sai phạm.
Cho nên, ranh giới giữa tặng quà và đưa hối lộ quả thực rất mong manh. Người "làm quan" không cảnh giác với những món quà kiểu "đồng tiền đi trước" thì rơi vào lao lý là điều khó tránh khỏi.