Trận ngập lụt lịch sử năm ngoái thì còn có cớ để nói là “do lượng mưa quá lớn, 500 năm mới có một lần”. Tuy nhiên, đến lần ngập lụt năm nay với mức ngập gần bằng năm ngoái dù lượng mưa không bằng, thì vấn đề chắc chắn không phải là do “ông trời” cực đoan nữa mà do chính con người.

Tại cuộc họp báo mới đây, chính ông Lê Quang Nam - Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng - cũng thẳng thắn thừa nhận, một phần nguyên nhân ngập lụt do bất cập ở hệ thống thoát nước. Đến từ việc sân bay Đà Nẵng nằm giữa đô thị có diện tích 800 ha. Với lượng mưa từ 400 đến 700 mm, lượng nước trong sân bay quá lớn, buộc họ phải cho thoát ra ngoài.

Và thường trước đây, việc thoát nước từ sân bay không gây ngập lụt do xung quanh còn có các hồ chưa nước. Nhưng nay, các hồ chứa để điều hòa nước đã bị san lấp, bồi lấp.

Đáng nói, Đà Nẵng ngập lụt phần lớn do chính con người như đã lặp lại 2 năm nay là “di sản” của lãnh đạo nhiều nhiệm kỳ trước để lại. Và chắc chắn Đà Nẵng sẽ không ngập lụt như hôm nay nếu những năm trước đó, lãnh đạo thành phố chịu lắng nghe những những người có chuyên môn và trách nhiệm lên tiếng góp ý, phản biện, thậm chí cả “can gián” trong quá trình xây dựng, phát triển đô thị.

Đây là bài học không chỉ cho chính lãnh đạo Đà Nẵng bây giờ mà cả tương lai. Nhưng bài học này cần phải được nhìn trực diện hơn nữa để sớm có giải pháp hữu hiệu chứ không thể nhìn với tâm lý “vớt vát” kiểu như lời ông Lê Quang Nam.

Rằng: “Tôi mong người dân và truyền thông nhìn nhận khách quan những nỗ lực của Đà Nẵng thời gian qua. Ngập lụt không bỏ lại tỉnh thành nào, nhưng Đà Nẵng là địa phương có tỉ lệ thoát mưa tốt nhất, thời gian ngập ít nhất. Các nơi ngập 2- 3 ngày nhưng Đà Nẵng có thể nửa ngày, nửa buổi”.

Bởi đơn giản mưa lũ gây ngập lụt nửa ngày, nửa buổi với 2-3 ngày, thậm chí nhiều hơn là rất mong manh. Hôm nay vậy nhưng ngày mai sẽ khác nên không thể đo lường, cũng không thể nói lên được "thành tích" gì cả.

Đây còn là bài học chung cho nhiều địa phương khác, đặc biệt là ở miền Trung. Bởi thực tế cho thấy, ngập lụt không loại bỏ tỉnh thành nào, từ đồng bằng cho đến miền núi. Tuy nhiên, nhiều tỉnh thành miền Trung nhiều năm gần đây đã và đang lấy Đà Nẵng làm hình mẫu phát triển đô thị. Và chính các tỉnh thành này cũng đang có dấu hiệu đi vào “con đường ngập lụt” của Đà Nẵng đã đi qua.