Theo phản ánh của Công ty TNHH đường cao tốc Nha Trang - Cam Lâm - đơn vị vận hành cao tốc này, tình trạng bụi mù là do khai thác đá, gây che khuất tầm nhìn và xuất hiện từ đầu tháng 4.2024 đến nay. Vị trí những mỏ đá này hoạt động trên địa bàn xã Cam Phước Đông, Cam Thịnh Đông, TP. Cam Ranh - khu vực gần hầm Dốc Sạn. Các mỏ khoáng sản hoạt động từ trước khi dự án cao tốc hình thành, đưa vào sử dụng.
Thực trạng các mỏ đá nổ mìn bụi bay mù mịt không chỉ ô nhiễm môi trường mà còn gây mất an toàn giao thông, ảnh hưởng đến các thiết bị điện, đèn chiếu sáng, quạt thông gió trong hầm, giảm khả năng vận hành, cứu nạn.... Trong khi đó, cao tốc Nha Trang - Cam Lâm là dự án trọng điểm quốc gia, mật độ lưu thông lớn, tốc độ tối đa đến 90km/h.
Vụ việc dù đã báo cáo đến cơ quan chức năng, chính quyền địa phương, nhưng đến ngày 23.4, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Khánh Hòa mới phối hợp với chính quyền TP Cam Ranh, kiểm tra hoạt động tại một số mỏ đá dọc cao tốc Nha Trang - Cam Lâm.
Vấn nạn khói bụi mịt mù, che khuất tầm nhìn trên cao tốc không cá biệt, từng xảy ra khắp vùng miền cả nước, từ Hải Phòng, Lao Cai, Đồng Nam, TP.HCM, Long An... Tuy nhiên, phần lớn là do dân đốt rơm rạ sau thu hoạch. Khói rơm dù mịt mù nhưng vẫn mỏng, nhẹ, và ít nguy hiểm hơn bụi mịn từ đất đá do nổ mìn, khai thác mỏ khoáng sản.
Dù vậy, cũng từng xảy ra tai nạn đặc biệt nghiêm trọng do đốt rơm rạ, gây khói mù trên cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây hồi năm 2018. Có đến 10 ôtô hư hỏng, bốn người bị thương sau tai nạn liên hoàn... chỉ vì người dân đốt cỏ khô, rơm rạ bên mép đường.
Ngay đầu tháng 3 năm nay, Công ty Cổ phần Dịch vụ kỹ thuật đường cao tốc Việt Nam (VEC E) cũng đã có văn bản gửi UBND các huyện: Nhơn Trạch, Long Thành, Thống Nhất, Xuân Lộc và Cẩm Mỹ về việc tuyên truyền người dân không đốt cỏ, rơm rạ, đề phòng ảnh hưởng đến cao tốc TP Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây.
Khói bụi gây che khuất tầm nhìn trên đường giao thông là hết sức nguy hiểm. Xảy ra trên cao tốc thì cực kỳ báo động vì nguy cơ tai nạn rất cao. Dù bất kỳ nguyên nhân gì, lý do từ đâu thì cũng cần phải giải quyết ngay lập tức.
Việc cơ quan chức năng kiểm tra, tìm lý do, xem xét tính pháp lý, xử lý... cần có thời gian. Nhưng tai nạn trên cao tốc luôn đặc biệt nghiêm trọng, là thảm khốc, xảy ra trong tích tắc và không chờ bất cứ điều gì.
Vì vậy, không nên duy trì thực trạng vận hành cao tốc trong bụi khói mịt mù, phủ kín đường, che khuất tầm nhìn. Hoặc tạm dừng khai thác khoáng sản, hoặc đóng cửa cao tốc trước khi có giải pháp xử lý dứt điểm từ cơ quan chức năng, chính quyền địa phương.
Giữ an toàn giao thông và tính mạng con người là quan trọng nhất, trước hết. Xác định đúng sai, phân xử thiệt hơn, giải pháp khắc phục thế nào tính sau.