Đây là những con số, cho đến “hạn chót 15.8”:

Bộ Công Thương đứng quán quân với 402/ tổng số 702 mặt hàng được cắt giảm, đạt 57,3%; tức là trong tổng số 1.216 điều kiện kinh doanh, Bộ Công Thương đã cắt giảm 675 điều kiện, đạt 55,5%. Bộ Xây dựng cắt giảm 39/70 mặt hàng, tức là đã cắt 183 trên tổng số 215 điều kiện kinh doanh. Bộ TT&TT 89/146; Bộ LĐ-TB&XH cắt giảm 33 mặt hàng; Bộ Khoa học và Công nghệ cắt giảm 22 mặt hàng.

Riêng Bộ GD&ĐT hứa cắt giảm 110 trên tổng số 212 điều kiện kinh doanh nhưng mới cắt giảm được 16, đạt 7,5%.

Theo đánh giá của tổ công tác, hiện vẫn còn 832 danh mục, tương đương 8,7% dự kiến sẽ tiếp tục cắt giảm nhưng chưa có văn bản cụ thể thuộc trách nhiệm của 6 bộ gồm Bộ Y tế, Bộ NN&PTNT, Bộ GTVT, Bộ TN&MT, Bộ VH-TT&DL và Bộ Công an.

Sự “khác biệt” trong việc cắt bỏ điều kiện kinh doanh giữa các bộ ngành đang đặt ra một câu hỏi lớn: Tại sao cũng chỉ là việc “cắt bỏ”, nơi lại diễn ra như một “cuộc cách mạng”, nơi trầy trật mãi không làm được?

Tỷ lệ 15,1% cắt bỏ thực tế, so với chỉ tiêu 50% đặt ra trong nghị quyết của Chính phủ cũng đang đặt ra một vấn đề không nhỏ: Quyết tâm cải cách phía trên và lực cản bên dưới, hay nói như dân gian, là chuyện phép vua và lệ làng.

Chính phủ nhiệm kỳ này đã tuyệt đối đúng khi nhìn nhận và lựa chọn mục tiêu cải cách môi trường kinh doanh như một động lực cho phát triển.

Đơn giản, vì điều kiện kinh doanh, hay giấy phép con, chính là những “barie” trên con đường phát triển, chính là những “điểm nghẽn” làm giảm cạnh tranh, làm tăng chi phí không những cho DN mà cho cả nền kinh tế.

Hôm trước, có DN than rằng, trong lĩnh vực XNK, chi phí giấy phép con chiếm có khi tới 30% giá vốn.

Bởi lý do của sự trì trệ thì muôn hình muôn vẻ, trong đó có cả những “lý do khách quan”. Huống chi bản thân ngay trong việc cắt giảm cũng đang hàm chứa không ít vấn đề, chẳng hạn một giấy phép con chứa trong nó... 5 điều kiện kinh doanh.

Có DN, không hề đùa và cũng rất thực tiễn nhìn nhận chuyện cắt giảm điều kiện kinh doanh là việc tự “đập nồi cơm” là không hề dễ dàng.

Và nó còn khó khăn, còn cản trở, còn chỉ “cắt giảm trên truyền hình”, “cắt giảm bằng tuyên bố”, chừng nào chuyện cắt giảm vẫn trông vào sự tự giác từ những cơ quan, cá nhân có lợi ích trong việc duy trì những giấy phép con ấy.