Chất vấn Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) Lê Minh Hoan chiều 15.8, đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) đề nghị bộ trưởng cho biết những giải pháp cụ thể gì để Việt Nam đủ muối dùng, không phải nhập khẩu và để diêm dân có thể sống bằng nghề của mình?
Theo đại biểu Nguyễn Anh Trí, hiện nay, nhu cầu sử dụng muối của Việt Nam khoảng 1,5-1,6 triệu tấn/năm. Tuy nhiên, sản xuất trong nước chưa đáp ứng được nhu cầu, dù Việt Nam có bờ biển dài, nên mỗi năm chúng ta phải nhập khẩu khoảng 600.000 tấn muối.
“Điều này nghe có vẻ nghịch lý…” là chữ dùng của Bộ trưởng Lê Minh Hoan trong phần trả lời. Và nghịch lý, hay sự “đau lòng” như thế này không phải là câu chuyện của riêng hạt muối với diêm dân.
Ví như Việt Nam là một đất nước đâu đâu cũng thấy tre, trúc. Và cái tăm tre để xỉa răng làm ra đâu có cần công nghệ cao siêu gì nhưng chúng ta lâu nay vẫn phải nhập khẩu với mỗi năm hàng nghìn tấn. Đó là chưa nói đến việc chúng ta còn xuất thô rẻ đi nước ngoài!
Ví như chúng ta vẫn phải nhập khẩu đường, trong khi nhiều vùng nguyên liệu mía, nông dân phải đốt mía đi vì quá rẻ. Chúng ta nhập khẩu trái cây, không phải loài đặc hữu, trong khi nhiều vùng quê, nông dân bán đổ bán tháo hoa trái như cho, vì nếu không bán nhanh, sẽ bị thối rữa…
Hay như lời Bộ trưởng Lê Minh Hoan, chuyện nhập khẩu muối cũng giống như ngành than có tiềm năng nhưng ta vẫn phải nhập khẩu; gạo ta xuất khẩu hàng đầu thế giới, vẫn phải nhập khẩu gạo của Ấn Độ, Campuchia…
Và đó là chuyện của cơ chế thị trường. Kiểu như tăm tre lâu nay phần lớn do sản xuất kiểu thủ công, thay vì các doanh nghiệp sản xuất quy mô, nên cung không đáp ứng được cầu.
Hay chúng ta đang thiếu muối chất lượng cao, muối dùng cho công nghiệp thì diêm dân các địa phương lại không đáp ứng được nên phải nhập khẩu. Trong khi diêm dân ngược lại, muối sản xuất ra luôn tồn đọng, dư thừa hàng trăm nghìn tấn mỗi năm do không tìm được đầu ra…
“Bộ NNPTNT đang xây dựng chuỗi logistic ngành muối để đảm bảo phát triển ngành muối hiệu quả hơn. Và trong tương lai, sẽ có giải pháp về công nghệ, để ngành muối đáp ứng được tiêu chuẩn phục vụ cho ngành công nghiệp trong nước", Bộ trưởng Lê Minh Hoan thông tin.
Chuỗi logistic với Bộ NNPTNT đóng vai trò “nhạc trưởng” để kết nối cũng như các giải pháp công nghệ để phát triển, nâng cao hiệu quả sản xuất là điều khẩn thiết trong lúc này.
Và những điều này không chỉ dành riêng cho ngành muối mà còn rất nhiều ngành sản xuất khác đang gây ra sự “đau lòng” bởi nghịch lý cung cầu, xuất nhập... như lời đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí.