Hải Phòng khởi công dự án Nhà ở xã hội mang thương hiệu Happy Home. Hải Dương dự kiến khởi công xây dựng 2 dự án nhà ở xã hội thuộc khu dân cư, với tổng số 1.650 căn. Bình Định vừa đăng ký với Bộ Xây dựng 3 dự án nhà ở xã hội, số lượng 1.487 căn hộ hoàn thành trong năm 2024... Nếu các dự án này hoàn thành và đưa vào khai thác đúng kế hoạch, sẽ bổ sung đáng kể số lượng nhà ở xã hội cho chương trình 1 triệu căn.
Theo kế hoạch, giai đoạn 1 của chương trình, giai đoạn 2021 - 2025 hoàn thành khoảng 428.000 căn. Nhưng đến nay, cả nước mới hoàn thành 46 dự án, quy mô 20.210 căn hộ, chỉ đạt gần 5% kế hoạch đề ra. Có một số địa phương triển khai rất chậm, như TPHCM, từ năm 2021 đến nay, mới đưa vào sử dụng 1 dự án nhà ở xã hội với quy mô 260 căn. Còn 6 dự án 4.077 căn đang thi công,1 dự án nhà lưu trú công nhân với quy mô 1.040 căn.
Để không làm cho công nhân lao động nghèo thất vọng, các địa phương phải "chạy nước rút", phải có quyết tâm như Hải Phòng, tự đưa ra mục tiêu dẫn đầu cả nước về phát triển nhà ở xã hội. Nếu địa phương nào cũng kêu khó, cũng cho rằng gặp phải vướng mắc, thì sẽ không hoàn thành chương trình mục tiêu như đã đề ra. Các vướng mắc là do con người đặt ra thì chính tay mình tháo gỡ, không ai vào đó làm thay cho chính quyền.
Doanh nghiệp chưa mặn mà tham gia các dự án nhà ở xã hội bởi vì thủ tục hành chính liên quan đến dự án loại này còn nhiều phức tạp. Làm nhà ở xã hội, với mục đích đóng góp cho cộng đồng, nhưng gặp nhiều rắc rối và nguy cơ thua lỗ thì không ai dại dột tham gia.
Nhà ở xã hội thì phải có giá phù hợp với công nhân lao động nghèo, muốn vậy phải có các chính sách hỗ trợ để doanh nghiệp hạ giá thành, từ đất đai đến thuế. Điển hình như Đà Nẵng, đầu tư hạ tầng hoàn chỉnh, có sẵn quỹ đất sạch để giao cho doanh nghiệp, tiếp đó là miễn tiền sử dụng đất; miễn, giảm thuế giá trị gia tăng, thu nhập doanh nghiệp; vay vốn ưu đãi.
Đà Nẵng, Hải Phòng làm được thì các địa phương khác phải làm được.
Trước mắt, theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đặt ra tại Hội nghị Tổng kết công tác năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024 của Chính phủ và chính quyền địa phương, diễn ra ngày 5.1 vừa qua, phấn đấu năm 2024 hoàn thành ít nhất 130.000 căn.
Người nghèo đang chờ câu trả lời từ lãnh đạo các địa phương.