Vụ cắt đôi que thử HIV, viên gan B ở Bệnh viện Xanh Pôn đang có nguy cơ trở thành một... sợi dây kinh nghiệm mới khi bất chấp các khẳng định việc cắt đôi que thử là phản khoa học, người đứng đầu bệnh viện này vẫn kiên trì với điều mà ông khẳng định là “thử nghiệm” trong phạm vi khoa.

Trên Lao Động, giáo sư Nguyễn Anh Trí, nguyên Viện trưởng Viện Huyết học và truyền máu Trung ương, giáo sư đầu ngành huyết học bày tỏ bằng hai từ “bàng hoàng”: “Đây là sai sót rõ ràng và được cố tình làm sai, có thể gây hậu quả rất nghiêm trọng. Tôi rất bàng hoàng và choáng khi biết thông tin này”.

Và không ngẫu nhiên, giáo sư Trí nói thêm hai chữ “lòng tham”: “Nếu có lòng tham, sẽ có việc này xảy ra”.

Có thể, cái lợi mang lại quá nhỏ trong trường hợp này (giá một bộ kit xét nghiệm HIV 100 que chỉ 3 triệu đồng, nếu “cắt đôi” chỉ “ăn” được 30 ngàn đồng) khiến Xanh Pôn có thể bấu víu rằng chỉ là “thử nghiệm”.

Nhưng về mặt nguyên tắc, nói như giáo sư Trí, trong một thanh kit thử HIV, nhà sản xuất phải tính toán chiều rộng, sâu, dài và qua hàng vạn thử nghiệm mới đưa ra được thông số đó. Từ đó mới có đủ lượng kháng thể để phát hiện kháng nguyên trong mẫu máu, nếu ít hơn sẽ không thể được.

Huống chi, đó là que thử đối với trường hợp phát hiện HIV. Huống chi trong thực tế, mấy chục ngàn vẫn là tiền. Còn nhớ Báo cáo Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh công bố tháng 5.2012 từng đưa ra một con số kinh ngạc về số tiền mà người dân một tỉnh miền núi phải “chi ngoài quy định” cho y bác sĩ: 5 ngàn đồng.

5 ngàn đồng, chỉ bằng một cốc trà đá mà thôi.

Việc bao biện bằng hai chữ “thử nghiệm” có thể là cái lý để Xanh Pôn từ chối xét nghiệm lại với những bệnh nhân đang xanh mặt vì không biết thực hư kết quả thử nghiệm của mình, nhưng sẽ là xanh chín với thanh danh một trong những bệnh viện hàng đầu này.

Muốn dân thôi xanh mặt khi xét nghiệm ở Xanh Pôn (Saint Paul) đỏ đen kiểu xanh chín vì chẳng biết thế nào mà lần, thì rõ ràng không thể xử lý kiểu lập lờ xanh đỏ kiểu thanh minh thanh nga là “thử nghiệm” mà được đâu.