Ngay sau kì nghỉ Tết Nguyên đán Nhâm Dần, liên tiếp xảy ra 2 vụ ngừng việc tập thể tự phát với rất đông công nhân tham gia tại 2 Công ty ở Nghệ An và Ninh Bình, mỗi doanh nghiệp khoảng 5.000 người. Công nhân không vào làm việc, tụ tập tại cổng nhà máy và đưa ra các kiến nghị, yêu cầu về lương và phúc lợi. Chỉ sau khi chủ doanh nghiệp đồng ý tăng lương và đáp ứng các yêu cầu về phúc lợi, công nhân mới đồng ý đi làm trở lại.
Cả hai doanh nghiệp ở Nghệ An và Ninh Bình đều có chung công ty mẹ, và cả hai công ty này đều đồng ý tăng mức lương 6% và đáp ứng một số phúc lợi sau khi người lao động ngừng việc. Sự việc nói trên làm dấy lên lo ngại của nhiều chủ doanh nghiệp có đông lao động về hiện tượng “phản ứng dây chuyền”, công nhân rủ nhau ngừng việc tự phát để đòi quyền lợi sẽ gây thiệt hại rất lớn cho việc sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh đó, lãnh đạo các địa phương cũng lo ngại môi trường đầu tư bị ảnh hưởng.
Trực tiếp tìm hiểu sự việc, trao đổi với công nhân và thương lượng với doanh nghiệp, các cán bộ công đoàn đều khẳng định các kiến nghị, yêu cầu của công nhân là chính đáng. Người lao động cần được hưởng mức thu nhập, đãi ngộ xứng đáng và có môi trường làm việc thuận lợi để tái sản xuất sức lao động, gắn bó lâu dài với doanh nghiệp.
Hiện mặt bằng lương công nhân ở Nghệ An, Ninh Bình còn thấp so với công việc cùng ngành nghề ở các khu vực khác như TPHCM, Bình Dương, Bắc Ninh… Điều này lí giải có hàng trăm nghìn lao động Nghệ An và các tỉnh miền Trung đi vào miền Nam làm việc, dù đi lại vất vả, tốn kém.
Tuy nhiên, công nhân cũng cần hiểu, chia sẻ và đồng hành cùng doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh ảnh hưởng nặng nề đến các hoạt động sản xuất kinh doanh. Việc kiến nghị tăng lương, bảo đảm các chế độ phúc lợi là chính đáng nhưng phải tiến hành thông qua các tổ chức và phải phù hợp với quy định của pháp luật. Tại Công ty TNHH Viet Glory (Nghệ An), mức lương cơ bản đã cao hơn mức lương tối thiểu vùng 600 nghìn đồng, các chế độ phúc lợi khác đều bảo đảm đúng quy định. Cơ quan nhà nước chỉ xử lý trong trường hợp doanh nghiệp vi phạm, nếu họ đã làm đúng luật thì chỉ tác động ở góc độ tuyên truyền, thương lượng.
Nếu tình trạng công nhân ngừng việc tự phát lan rộng sẽ gây hệ lụy rất lớn. Do đó, cơ quan chức năng, chính quyền địa phương, tổ chức công đoàn cần khẩn trương, rốt ráo vào cuộc, hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động để xây dựng quan hệ lao động đúng luật, hài hòa và bền vững.
Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Nghệ An Nguyễn Chí Công đã đưa ra giải pháp xây dựng, củng cố niềm tin của người lao động đối với doanh nghiệp. Đây là một giải pháp có tính căn cơ và bền vững, được tạo nên bởi sự minh bạch thông tin, tăng cường đối thoại, phát huy dân chủ, thiết lập kỉ cương để người lao động tin tưởng và gắn bó, đồng hành cùng doanh nghiệp.
Trong đó, cần đặc biệt chú trọng nâng cao vai trò của tổ chức công đoàn, với vai trò là người đại diện, sứ giả, cầu nối giữa người lao động và chủ doanh nghiệp.