Sau 3 tháng, gần 100 ngày triển khai, gói hỗ trợ lãi suất 2% cho doanh nghiệp (DN), hộ kinh doanh và hợp tác xã đã chi được...1 tỉ đồng.
1 tỉ, trong tổng số cam kết 16.035 tỉ đồng thực hiện trong năm 2022.
Tại sao lại ra nông nỗi này. Báo Tuổi trẻ, dẫn lời ông Bùi Danh Liên - Phó chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội bình luận số chi 1 tỉ này là “bình thường”. Bình thường, vì có mấy DN đủ điều kiện để được hưởng hỗ trợ đâu.
Vận tải là một trong những đối tượng được ưu tiên, nhưng theo ông Liên, DN vận tải “không hy vọng gì” được thụ hưởng chính sách. 2 năm bị tàn phá bởi dịch, đóng băng, ngưng trệ từ vài tháng đến cả năm nên DN nào “không nợ mới là lạ"- lời ông Liên.
Thông tấn xã Việt Nam dẫn lời ông Nguyễn Quốc Kỳ, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty du lịch Vietravel nói đến thời điểm này hầu như các doanh nghiệp, trong đó có Vietravel, vẫn chưa thể tiếp cận được gói hỗ trợ 2% do có nhiều rào cản: “Các ngân hàng đều yêu cầu muốn vay mới phải trả nợ cũ để bảo đảm an toàn và phải có tài sản thế chấp nhưng trong 2 năm COVID-19, tài sản đã thế chấp hết”.
Từng được kỳ vọng như một “chiếc phao cứu sinh” giúp các DN vượt qua sóng gió sau 2 năm đại dịch, nhưng tiếp cận “cái phao” ấy thì vô vàn trắc trở: Từ việc yêu cầu có tài sản đảm bảo. Từ yêu cầu phải trả hết nợ cũ... những điều kiện hết sức ngặt nghèo. Cho đến các chi phí lớn bé trong thực tế để có thể... bám được “cái phao” ấy.
Mà cũng lạ, gói hỗ trợ lãi suất 2% đặt mục tiêu ngay từ đầu là hỗ trợ DN khó khăn vì dịch bệnh, nhưng trong thực tế, không ít ngân hàng đưa ra điều kiện “tréo cẳng ngỗng” là DN phải có lãi trong 3 năm. Không khác gì chỉ dành thuốc cấp cứu cho người không mắc bệnh vậy.
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái hôm qua đã nhấn mạnh đến việc “phải nhìn thẳng để linh hoạt giải quyết bài toán đặt ra từ thực tiễn”... để “triển khai giải ngân càng sớm càng tốt”. Bởi theo ông, tốc độ giải ngân như vậy là “rất chậm”.
Nhưng để gói hỗ trợ này thật sự trở thành một “chiếc phao”, có lẽ, việc đầu tiên cần làm là nới hạn mức tín dụng (room) cho các ngân hàng đã.
Chứ giờ, ngân hàng hết room, “cái miệng túi tiền” đang gần như thít chặt, các điều kiện thì “tréo cẳng ngỗng”, DN đang than gói hỗ trợ này như một thứ bánh vẽ, không hay, không đẹp, không dễ như những lời phát biểu.