Phải gọi đó là một sự tồi tệ bởi tình trạng “treo, “đơ”, “nghẽn” trên sàn chứng khoán TPHCM đã đến mức độ không chịu đựng nổi.
Suốt 3 tháng. Một hệ thống giao dịch rệu rã. Lệnh một đằng, bảng một nẻo. Lệnh khớp một đằng, bước giá một nẻo. Trong khi vốn hoá thị trường hàng trăm tỉ USD, trong khi có những phiên giao dịch mà giá trị lên tới hàng chục nghìn tỉ đồng. Và trong khi “chúng ta là quốc gia nói nhiều nhất về cách mạng 4.0”.
Treo, đơ, nghẽn ngay cả khi nhà điều hành đã nâng lô giao dịch tối thiểu từ 10 lên 100 cổ phiếu.
Và để “khắc phục”, họ định nâng tiếp lô giao dịch tối thiểu từ 100 lên... 1.000. Một biện pháp bị phản ứng gay gắt từ giới đầu tư là “đẩy đuổi các nhà đầu tư nhỏ lẻ” ra khỏi thị trường.
Nói chính xác, tình trạng “nghẽn” không chỉ đối với hàn thử biểu của nền kinh tế mà nghẽn ngay trong các giải pháp, trong tư duy của những người quản lý.
Nâng lô tối thiểu, có khác gì ưu tiên ôtô, cấm tiệt xe máy để chống tắc đường đâu.
Khi sự tồi tệ này được Chủ tịch Tập đoàn FPT Trương Gia Bình cam kết có thể “giải quyết 2 tháng là xong” thậm chí “không cần tiền luôn...”, Thủ tướng ngay lập tức yêu cầu Bộ trưởng Bộ Tài chính giải quyết nhanh: “Giao cho quý vị, không phải dùng ngân sách” để “thay đổi công nghệ của sàn chứng khoán, không để trục trặc nữa”.
Và, với một hạn định cụ thể: “Sáng thứ ba này (9.3) sẽ quyết luôn”.
Phải nói quyết định của Thủ tướng là cực kỳ quyết đoán. Nó không đơn giản là để giải quyết ngay, cấp bách một sự trì trệ của sàn chứng khoán đã kéo dài rất lâu, với rất nhiều điều tiếng, rất nhiều hệ luỵ mà đó còn là một biểu hiện của niềm tin đối với khu vực DN tư nhân. Câu chuyện FPT được Thủ tướng giao xử lý trục trặc của HoSE gợi nhớ đến SpaceX. Được thành lập năm 2002 với “khả năng thành công chỉ từ 0,1-1%” như chính Elon Musk thừa nhận. Tháng 11 năm ngoái, Crew Dragon đã bay vào vũ trụ đánh dấu sứ mệnh lần đầu tiên NASA sử dụng tàu vũ trụ của một DN tư nhân.
Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc đã nói đúng: Đất nước sẽ thịnh vượng nếu DN tư nhân trở thành những DN dân tộc dẫn dắt nền kinh tế.
Và để được như thế, họ cần được hỗ trợ. Không phải theo kiểu cầm tay chỉ việc mà là sự hỗ trợ thể chế, môi trường kinh doanh, sự minh bạch, an toàn... mà quan trọng nhất là niềm tin.