Thứ trưởng Bộ NN và PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp hôm nay đã trực tiếp thị sát khu vực sạt trượt tuyến kênh Bắc sông Chu - Nam sông Mã (Thanh Hóa).
Nguyên nhân ban đầu, theo thứ trưởng Hiệp, là vì “phong hoá”. Cụ thể, do đoạn kênh được đắp đất trên nền đất đá, nằm trên cung sạt trượt và khi xảy ra sạt trượt cả cung thì một phần quả đồi cũng sạt xuống dẫn tới bị sạt trượt cả 2 bờ kênh.
Trước đó, kênh Bắc sông Chu - Nam sông Mã đoạn qua địa phận thôn Minh Lãi (xã Phùng Minh, huyện Ngọc Lặc) bất ngờ bị sạt trượt khoảng 70-80m ở kênh chính, khiến tuyến kênh bị chia cắt, hư hỏng hoàn toàn.
Sự cố đã làm xói trôi khoảng 25.000 m3 đất, hư hỏng hoàn toàn 28 tấm bê tông mái và 14 tấm bê tông đáy, vùi lấp khoảng 3 ha ruộng, 0,5 ha ao nuôi cá và cuốn trôi khoảng 200 con gà.
Bắc sông Chu- Nam sông Mã là tuyến kênh có tổng mức đầu tư 4.300 tỉ và vụ sạt trượt khiến việc tưới tiêu cho 31.000 ha đất nông nghiệp bị gián đoạn.
Vụ sạt trượt xảy ra ngay mùa khô. Ngay khi không lũ lụt gì hết, thậm chí, trời không cả mưa.
Và, thật khôi hài, trả lời Congluan.vn, ông Trần Văn Tỉnh, Giám đốc Ban Quản lý đầu tư và xây dựng Thủy lợi 3 (chủ đầu tư) cho biết, ông không nhớ rõ công trình vừa bị vỡ do nhà thầu nào thi công.
Phong hoá có thể là một nguyên nhân. Nền địa chất có cấu trúc phức tạp có thể là một nguyên nhân. Đất đá đào đắp không đồng nhất cũng vậy, có thể là một nguyên nhân. (Chỉ thật may, mưa lũ không bị đổ cho là thủ phạm, là nguyên nhân). Chỉ có điều không thể ngồi phòng máy lạnh hay chắp tay sau đít mà phỏng đoán mà kết luận được.
Bởi ngoài nguyên nhân khách quan thì cũng không ít công trình đầy những nguyên nhân chủ quan mang tính sai phạm khủng khiếp mà đường tránh Chư Sê hay cao tốc 34.500 tỉ Đà Nẵng- Quảng Ngãi là những ví dụ điển hình.
Câu chuyện tuyến kênh 4.300 tỉ sạt trượt như bị động đất, hay con đường cao tốc tràn lan ổ gà... vì thế, chỉ có thể chấm dứt chừng nào chúng ta trả lời được câu hỏi nguyên nhân, bằng những kiểm tra, giám định, đánh giá thật sự.
Đừng vội coi đó là một tai nạn. Tuyến kênh bị động đất đang là một cảnh báo. Bởi hôm nay nó sạt trượt đoạn này thì không gì đảm bảo là ngày mai tiếp tục không sạt trượt. Đặc biệt là khi mưa lũ.
Hãy nhớ “thảm hoạ” cao tốc 34.000 tỉ, với hàng chục bị can đã được khởi tố- cũng bắt đầu bằng những cái ổ gà con con mà người ta lấp vội lấp vàng sau đó.