Nồi bột ngô này là bữa trưa của ba chị em Vương Thị L, người dân tộc Mông ở Lã Ngâm, Ngân Sơn, Bắc Kạn. Chị cả lớp 6, một đứa em lớp 5, và đứa út mới lớp 3.
Gia đình hoàn cảnh khá đặc biệt: Mẹ đi mất liên lạc, bố thì hầu như không về nhà, không ai gặp được bao giờ. Ba chị em tự nấu nướng nuôi nhau. Tự sống trong một cái lán vọc vạch. Và gia tài là một nồi, một chảo, 2 chiếc bát cùng với ít ngô đã mốc mọt phân nửa.
Bức ảnh do một cô giáo trường Lã Ngâm chụp, khi cô đến tận nhà vận động “chị cả” đừng bỏ học. Lý do không đến lớp khiến cô không cầm được nước mắt: Nếu đi học đến cuối tuần mới về thì không có ai chăm em cả.
Cái nghèo đói thì đâu cũng giống nhau, nhưng trong trường hợp này, bản chất là 3 chị em vẫn có cha có mẹ.
Phát biểu trong Chương trình “Cả nước chung tay vì người nghèo” tối 17.10, Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ trăn trở khi phía trước vẫn còn gần 2,4 triệu hộ nghèo, hộ cận nghèo, chiếm hơn 9% số hộ trong cả nước.
Hằng năm, một nguồn lực lớn đã được đầu tư, hỗ trợ để bảo đảm an sinh xã hội. Các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo liên tục được thực hiện. Có một con số là 86.000 tỉ đồng đã được hỗ trợ cho 56 triệu lượt người dân, người lao động gặp khó khăn do đại dịch.
Nhưng mà đấy, vẫn còn 2,4 triệu hộ nghèo, cận nghèo. Vẫn còn có những hoàn cảnh 3 đứa trẻ với một nồi bột ngô.
Năm 2013, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khi đó cũng có chung nỗi trăn trở khi ông đặt câu hỏi: “Bây giờ mình không thiếu gạo, mình cũng viện trợ nơi này nơi khác, vậy tại sao để con cháu mình trong cảnh cháu mang mì, cháu mang ngô, cháu mang khoai đến lớp, rồi phải lợp chòi nấu ăn?”.
Ngót mười năm, và vẫn là một nỗi trăn trở, cho thấy dẫu nguồn lực rất lớn, quyết tâm rất lớn, nhưng lưới an sinh vẫn chưa thể bao phủ hết được đói nghèo. 10 năm, cho thấy cái khó nhất mà chúng ta vẫn chưa làm được, đó là khiến những người nghèo tự vươn lên.
Hôm qua, Thủ tướng đặt lại câu hỏi: Giúp người nghèo bằng “cần câu hay cho con cá”. Và ông khẳng định là phải bằng cả hai. “Giúp đỡ vật chất để người nghèo giải quyết được cuộc sống trước mắt”. Và “tạo cơ chế, chính sách để họ thoát nghèo bền vững”. Và Thủ tướng cũng tuyệt đối đúng, rằng: "Cuộc chiến chống đói nghèo không thể thành công nếu chính người nghèo không nỗ lực vươn lên vì một cuộc sống ấm no, hạnh phúc”.