Câu hỏi thứ nhất là liệu các địa phương có tự tay cưa ghế của mình không? Những gì diễn ra trên thực tế, cho thấy các địa phương đều có xu hướng thành lập thêm các sở, ngành, nói chung là xin thêm chứ không tự bớt. Có thêm một sở là có thêm bao nhiêu ghế để chia, thậm chí để “cho”, có quyền, có lợi.

Có địa phương chẳng biết cần sở ngoại vụ làm gì cho tốn kém ngân sách, nhưng vẫn cứ thành lập. Cũng từ chuyện một số ngành lập nhiều cục, vụ để chia ghế. Cho nên, kêu gọi các địa phương tự quyết định để sắp xếp, sáp nhập thì đề xuất của Bộ Nội vụ chưa biết đến khi nào mới thực hiện được.

Từ phân tích trên, xin nêu câu hỏi thứ hai là tại sao không nhập luôn từ bộ, từ đó các địa phương cứ vậy mà theo. Đã làm là làm quyết liệt, không có nửa vời, bàn mãi cũng chẳng bao giờ xong. Không nên cho rằng tùy đặc thù địa phương để nhập hay không, chính điều này là cản trở, là cớ để cho các địa phương cho rằng ngành nào cũng quan trọng. Cứ sáp nhập các ngành giáo dục - khoa học, kinh tế - tài chính, giao thông - xây dựng, Văn hóa - thông tin - thể thao - du lịch. Riêng ngành ngoại giao, trừ các thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM có sở ngoại vụ, còn lại chỉ thành lập một phòng thuộc ủy ban nhân dân các địa phương là xong.

Ban đầu, có thể gặp khó khăn trong điều hành vì khối lượng công việc nhiều, nhưng rồi sẽ tốt đẹp, quan trọng nhất là sử dụng con người. Bộ máy chính quyền từ trung ương đến địa phương tinh gọn. Giảm tối đa biên chế sẽ có điều kiện tăng lương cho cán bộ công nhân viên, tuyển được người có năng lực, trả lương cao, dưỡng liêm, nâng cao chất lượng hoạt động của bộ máy.

Cái khó nhất của việc sáp nhập vẫn là con người, sẽ có xung đột lợi ích, sẽ có người này xuống kẻ khác lên vì nhiều chiếc ghế bị cưa đi. Sẽ có nhiều ý kiến không đồng thuận, lấy lý do khối lượng công việc nhiều không thể sáp nhập.

Cho nên, nếu không quyết liệt, thì đề xuất hôm nay của Bộ Nội vụ mãi mãi cũng chỉ là trên giấy mà thôi.