“Văn hóa thì không mở ra nhưng thực tế với một nền kinh tế hội nhập mà cái này (mại dâm – PV) cấm thì cũng ảnh hưởng. Ảnh hưởng chung tới hội nhập và khó quản lý những tệ nạn xã hội” - Đại biểu quốc hội Vũ Trọng Kim phát biểu trong phiên Quốc hội thảo luận luật Doanh nghiệp sửa đổi.

Theo ông Kim, một số quốc gia đã cho phép kinh doanh mại dâm, tổ chức quản lý thành từng khu vực riêng. Ở Việt Nam vấn đề mại dâm bị ảnh hưởng bởi truyền thống, văn hoá- đang dẫn tới một thực tế dù cấm kinh doanh nhưng thật ra là có kinh doanh. “Việc kinh doanh lén lút, trà trộn tất cả các nơi”, ông Kim nhận định.

Còn nhớ trong buổi họp báo về đề án Thống kê khu vực kinh tế chưa được quan sát đã có những câu hỏi đặt ra về việc thống kê các hoạt động mại dâm ở Việt Nam bởi thực tế, một số nước như Hà Lan đã đưa hoạt động nhạy cảm như mại dâm vào thống kê và coi đây là một hoạt động kinh tế để quản lý. 

Khi đó, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Bích Lâm nói: do mại dâm là hoạt động vi phạm thuần phong mỹ tục, văn hoá Việt Nam nên dù nhiều nước cập nhật vào GDP nhưng Việt Nam chưa chắc đưa vào tính toán. 

Vậy là dù đặt mục tiêu thống kê cả 5 Khu vực kinh tế chưa được quan sát: Kinh tế ngầm (khu vực kinh tế hợp pháp nhưng bị giấu giếm có chủ ý để tránh thuế, thủ tục hành chính và trách nhiệm xã hội); Kinh tế bất hợp pháp (khu vực bị luật pháp cấm hoặc hợp pháp nhưng chưa đăng ký); Kinh tế chưa chính thức; Kinh tế tự sản tự tiêu (hộ gia đình); Kinh tế bị bỏ sót (khu vực, hoạt động bị sót trong quá trình thu thập thống kê). Tuy nhiên, riêng mại dâm lại không, chỉ vì nó vi phạm thuần phong mỹ tục.

Chúng ta từng có những báo cáo khá hài hước rằng:  Quất Lâm, Đồ Sơn không có mại dâm. Và chúng ta bằng lòng với báo cáo ấy, chúng ta giả vờ mại dâm không hề tồn tại, cho dù đó là một hoạt động, tiếng là kinh tế ngầm, tiếng là bị cấm kinh doanh nhưng bằng cách nào đó, vẫn diễn ra công khai. 

Hôm qua, ông Vũ Trọng Kim nói thêm, rằng: thế giới “như vậy” mà thị trường của Việt Nam “là như thế”. Và ông kiến nghị Việt Nam phải có đề tài nghiên cứu, tầm cỡ quốc gia, để đưa ra (các quy định) cho phù hợp với cơ chế trong điều kiện chúng ta đang vận hành theo xu thế hội nhập chung”.

Mại dâm “là như thế” là như thế nào là một câu hỏi cần có lời giải. Bởi đó, ngoài ý nghĩa là một hoạt động kinh tế ngầm cần được minh bạch hoá, còn là câu chuyện xã hội với một bộ phận người không nhỏ trong xã hội đang chật vật mưu sinh. Huống chi, vấn đề đạo đức có khi còn ở chỗ chúng ta giả vờ không biết vì sợ nó là... vấn đề đạo đức.