Đây là một đề xuất rất đáng được xem xét, bởi vì đóng dấu mật vào phương án giá xăng, giá điện cũng như bịt mắt doanh nghiệp trong hoạch định các kế hoạch sản xuất kinh doanh.
Doanh nghiệp cần biết giá của các mặt hàng này để tính toán sản xuất kinh doanh, nhưng đóng dấu mật thì doanh nghiệp mù tịt.
Làm ăn mà mù thông tin về mặt hàng quan trọng trong cơ cấu sản xuất thì giống như chơi xổ số.
Việc quy định phương án giá xăng, giá điện thuộc danh mục bí mật nhà nước như là biện pháp chống đầu cơ. Nhưng hiện nay, có rất nhiều biện pháp kỹ thuật để chống đầu cơ hiệu quả, không cần quy định đóng dấu mật vào phương án giá xăng, giá điện.
Chống đầu cơ quan trọng, nhưng minh bạch thị trường để hỗ trợ cho doanh nghiệp sản xuất kinh doanh hiệu quả, ổn định còn quan trọng hơn.
Một đề xuất tương tự cũng cần được xem xét, liên quan đến tài nguyên, khoáng sản.
Điều 2.14 của Dự thảo quy định: “Tài liệu, địa điểm, trữ lượng các mỏ than và khoáng sản, các mỏ kim loại, phi kim loại quý hiếm, đá quý, các mỏ phóng xạ, các phát hiện dầu khí tại Việt Nam chưa công khai” thuộc diện bí mật nhà nước.
Bí mật nhà nước nhưng trên thực tế, khi có thông tin mỏ đưa vào quy hoạch, thì có doanh nghiệp nộp hồ sơ xin cấp phép khai thác. Liệu có rò rỉ thông tin hay không?
Cho nên, VCCI cảnh báo: “Nếu duy trì chế độ bí mật nhà nước đối với thông tin về các phát hiện mỏ khoáng sản và phải đợi đến khi đưa vào quy hoạch mới công bố, thì sẽ tạo kẽ hở khiến một số doanh nghiệp biết thông tin trước và chiếm ưu thế khi xin cấp phép”.
Liệu thông tin mật về mỏ than, khoáng sản có là “tài sản” riêng của ai đó, để bán cho đối tác hay dành cho sân sau của mình, điều này không thể không tính tới.
Có chuyện đó hay không chưa thể khẳng định, nhưng cách phòng ngừa tốt nhất là minh bạch thông tin. Các cá nhân, tổ chức có thể tiếp cận thông tin bình đẳng, như vậy mới công bằng. Tất nhiên, trừ những thông tin quan trọng liên quan cần giữ bí mật như dầu khí, nhưng phải hạn chế tối đa đóng dấu mật. Quy định chặt chẽ, đảm bảo an ninh, an toàn, nhưng không cản trở sự tham gia của doanh nghiệp trên cơ sở thuận lợi, công bằng.
Chỉ có sự minh bạch mới ngăn chặn được những hành vi thường xảy ra trong bóng tối.