“Người lính sẽ không tham chiến nếu không có vũ khí, vậy tại sao các y tá vẫn phải làm việc khi không có thiết bị bảo hộ?”, đó là phát ngôn của Leyrose McIntyre, một trong khoảng 30 y tá tham gia biểu tình bên ngoài Trung tâm Y tế Montefiore ở Bronx, New York, Mỹ hôm 2.4.
Châu Âu, Mỹ kêu gào thiếu khẩu trang, máy thở. Nhiều nước khởi động sản xuất trong khi những thiết bị và dụng cụ y tế phục vụ cho các bệnh viện cần từng giây, từng phút.
Những dòng tin trên cho cả thế giới tỉnh ngộ về an ninh y tế.
Con người đầu tư cho an ninh quốc phòng. Đúng thôi, nhưng dịch cũng là giặc. Chống giặc xâm lăng có vũ khí thì chống giặc dịch cũng cần có các công cụ là thiết bị, dụng cụ y tế làm vũ khí. Súng đạn đầy kho của các nước, nhưng khẩu trang, thứ bình thường đó lại thiếu trầm trọng.
Con người dành lúa gạo cho an ninh lương thực. Đúng thôi, nhưng đã có trên 60.000 người chết vì dịch COVID-19 tính đến ngày 4.4. Cùng thời gian bùng dịch, có ai chết vì đói chưa?
Con người tích trữ nhiên liệu để bảo đảm an ninh năng lượng. Đúng thôi, nhưng cả thế giới phải hạn chế đi lại khi giặc COVID-19 tấn công. Năng lượng dư thừa, giá dầu xuống tận đáy, trong lúc thiếu khẩu trang, máy thở. Thế mới thấy đầu tư cho an ninh năng lượng với an ninh y tế bên nào trọng, bên nào khinh. Con người cất tiền vào kho để bảo đảm an ninh tiền tệ. Đúng thôi, nhưng những quốc gia giàu như Mỹ cũng không mua được đủ khẩu trang và máy thở phục vụ cứu chữa bệnh nhân COVID-19.
Việt Nam kiểm soát tốt dịch COVID-19, nên luôn đủ khẩu trang, máy thở, cơ sở y tế phục vụ điều trị bệnh nhân nhiễm dịch. Nếu không, có thể còn khủng hoảng hơn các nước, cho nên phải rút ra bài học về an ninh y tế.
Ngoài việc đào tạo y bác sĩ đảm bảo tỉ lệ tiêu chuẩn trên đầu dân, ngoài hệ thống cơ sở khám chữa bệnh đầy đủ về số lượng và chất lượng, cần có hệ thống dự trữ thuốc men, dụng cụ, thiết bị y tế phục vụ cho việc phòng chống dịch bệnh khi có đại dịch xảy ra.
Khi xảy ra đại dịch, có bác sĩ nhưng không có khẩu trang, dụng cụ bảo hộ, thì bác sĩ cũng trở thành nạn nhân của virus. Đội ngũ tuyến đầu chống giặc mà “trúng đạn” thì vỡ trận là cái chắc.
Thuốc men, dụng cụ, thiết bị y tế như khẩu trang, máy thở phải dự trữ đầy đủ như súng đạn. “Chống dịch như chống giặc” - không thể thiếu vũ khí.