Những con số tinh giản biên chế, sắp xếp lại bộ máy năm 2018 phải nói là rất tích cực. Chẳng hạn Bộ Công an, ngoài việc “bỏ êm” 6 tổng cục, còn tinh giản gần 60 đơn vị cấp cục, 300 đơn vị cấp phòng, sáp nhập cảnh sát PCCC giảm hơn 500 đơn vị cấp phòng, gần 1.000 đơn vị cấp đội. Hay ngành y tế, chỉ riêng lực lượng lái xe, văn thư tuyến tỉnh đã giảm 2.140 người, trong khi đó ở tuyến huyện, con số tinh giản lên tới 10.899 người.

Bộ máy của chúng ta còn quá lớn, quá cồng kềnh trong khi hiệu quả chưa cao và tính “phục vụ” còn thấp. Theo báo cáo của Ban Kinh tế T.Ư, năm 2017 vẫn có tới gần 3 triệu công chức, viên chức (CCVC) đang hưởng lương từ NSNN. Tỉ lệ CCVC lên tới 30,5 người/1.000 dân. Con số này là quá cao so ngay với các nước trong khu vực (Indonesia là 17,64; Philippines: 13,02; Singapore: 25,69…).

Công chức nhiều, bộ máy quá lớn khiến NSNN chịu áp lực rất lớn. Tỉ trọng chi tiền lương trong tổng chi NSNN và trên GDP ở Việt Nam hiện ở mức cao nhất trong khu vực, lên gần 10%. Trong khi tỉ lệ chi tiền lương/tổng chi NSNN ở Việt Nam, theo WB - cũng đứng đầu bảng với hơn 35%.

Gần 3 triệu CCVC khiến ngân sách phân bổ dành phần lớn để chi thường xuyên - có nơi chiếm tới 90% ngân sách được hỗ trợ.

Sắp xếp, đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của bộ máy chính trị đã được đặt ra tại Nghị quyết Trung ương 6 khóa XII và Nghị quyết 39 của Bộ Chính trị. Những kết quả tinh giản 2018 hoàn toàn có thể coi là điểm khởi đầu cho một cuộc cách mạng về tổ chức. Và những kết quả ấy, cũng củng cố niềm tin rằng việc giảm 44.500 biên chế trong năm 2019 là có thể thực hiện được.

Chính phủ không thể vay tiền về để chi ăn, chi nuôi cán bộ công chức mãi được. Ngân sách cũng không thể giữ tỉ trọng chi thường xuyên quá lớn. Và vì thế, gọn nhẹ bộ máy, gắn kèm cơ chế giải trình trách nhiệm cao, kiên quyết chuyển đổi mô hình các đơn vị sự nghiệp công lập sang đúng bản chất đơn vị công và nhất thể hóa một số mô hình của cấp ủy Đảng với Nhà nước đang có chức năng không khác gì nhau có lẽ phải được đặt vấn đề là “lựa chọn bắt buộc”.