“Tháng 8.2021, tôi làm Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM), sắp tới cũng phải viết kiểm điểm. Điều này ảnh hưởng đến tâm trạng của nhiều anh em - những nhân viên y tế vừa mới trải qua trận chiến chống dịch”- Chia sẻ của TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu - Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM trong cuộc làm việc với Đoàn giám sát của Quốc hội hôm 3.3.
Đúng là trớ trêu. Những “thiên thần áo trắng” từng được ca ngợi trong dịch bệnh giờ ngồi làm kiểm điểm... vì họ đã làm, có thể là chưa đúng trình tự thủ tục quy định nào đó. Trong khi những đơn vị không đi tiên phong, những người “không phải làm gì” thì đương nhiên rồi - họ đâu có sai sót. Và khi xét thi đua bây giờ, họ trở thành... xuất sắc.
Nói đến chuyện “làm”, có lẽ không thể không nhắc tới việc “xé rào” của bà Lê Thị Hờ Rin, Bí thư Quận 6, TP HCM.
Bà Hờ Rin nói khi đề nghị bí thư 14 phường trong quận vận động để có 2 loại thuốc kháng đông, kháng viêm phát cho F0 điều trị tại nhà - bà biết mình đã yêu cầu một chuyện chưa có trong quy định và chưa được Sở Y tế hướng dẫn.
Không ai biết điều gì sẽ xảy ra nếu “kết quả” trở thành “hậu quả” sau quyết định phải nói là mạo hiểm ấy.
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cũng từng có lần yêu cầu Cục Hải quan TP HCM phải cho Ban chỉ đạo chống dịch được nhận vaccine, kit test. “Chấp nhận bất chấp nguyên tắc”, chấp nhận những rủi ro vì dễ bị “truy trách nhiệm”, thậm chí sẵn sàng “chịu trách nhiệm cá nhân”.
Đó chính là sự dũng cảm. Nói như ông Phớc là “nhiều khi cũng phải vì dân mà làm”, hay như bà Hờ Rin: “không thể thấy có cách cứu dân mà không làm”.
Hôm qua, trước Quốc hội, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí nói ông rất suy nghĩ, trăn trở về việc bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.
Thực tế, cũng cho thấy quy định pháp luật có những điều chưa hợp lý. Thực tế có những lỗi mang tính vô ý, không hề có chủ đích chiếm đoạt vụ lợi. Và thực tế, cũng có những việc “vì dân mà làm”, có thể chưa đúng quy trình, quy tắc, nguyên tắc...
Và đề nghị sửa luật, theo hướng tăng phạt tiền, giảm phạt tù, với những lỗi do vô ý, không có động cơ mục đích vụ lợi có lẽ là một giải pháp đúng và cần thiết.
Bởi như thế, mới vừa đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, nhưng cũng vừa bảo vệ được những người dám làm, những người chấp nhận đối mặt với rủi ro.