TPHCM đứng trước nguy cơ dân số già, không chủ động được nguồn nhân lực trẻ cung cấp cho nhu cầu của địa phương. Mặc dù năm 2023, TPHCM có cải thiện về tỉ lệ sinh nhưng so với trung bình cả nước vẫn là con số đáng báo động.

TPHCM không phải là địa phương đầu tiên đối diện với “ca” khó xử này. Các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc cũng đang đau đầu giải quyết tình trạng “thừa già thiếu trẻ”, với nhiều chính sách khuyến khích sinh con khác nhau, nhưng việc vẫn cứ không thành.

Khuyến khích sinh con không dễ dàng bởi lẽ, bản thân người trẻ và các cặp vợ chồng phải đối diện với quá nhiều áp lực, về việc làm, về tài chính, về tâm lý, về xu hướng sống, về chăm sóc nuôi dạy con. Thêm một áp lực nữa, đó là nhu cầu được thăng tiến khiến cho nhiều người dành thời gian cho học hành để nâng cao trình độ, bằng cấp, tu nghiệp ở nước ngoài, phấn đấu trong công tác. Sinh thêm một đứa con thì sẽ mất nhiều thì giờ, không thỏa mãn được ước muốn rất tích cực, đó là sự thành đạt.

Con người ở đô thị lớn có cơ hội để tiếp cận được nhiều giá trị của đời sống hiện đại, nhưng cũng trả giá đắt khi sống trong một siêu đô thị. Trong đó, cái chính là cạnh tranh việc làm, phải "cày" suốt ngày, suốt tuần, không còn nhiều thời gian cho gia đình, chi tiêu để nuôi một đứa trẻ ăn học quá cao so với các khu vực khác. Đi lại làm việc, đưa đón con cực nhọc vì kẹt xe, ngập nước, nguy cơ tai nạn giao thông. Chưa kể, dạy con, bảo vệ con trong một môi trường có quá nhiều rủi ro về tệ nạn ở đô thị lớn cũng là một áp lực không nhỏ đối với các bậc phụ huynh.

Cho nên, để khuyến khích tăng mức sinh, không phải là chi cho thật nhiều tiền để làm truyền thông, mà căn bản là phải giải tỏa được những áp lực nêu trên. Nếu đời sống của con người thoải mái, thu nhập ổn định, giảm được giờ làm việc, tăng giờ nghỉ ngơi, các cơ sở y tế, giáo dục phục vụ tốt cho người dân, hạ tầng giao thông thuận lợi, an ninh trật tự đảm bảo, thì tăng mức sinh sẽ trở thành chuyện tự nhiên phải đến.

Thực hiện các giải pháp giảm áp lực đô thị để khuyến sinh là chuyện lâu dài và trong quá trình biến chuyển đó, TPHCM cũng không lo thiếu nguồn nhân lực. Tạo ra một môi trường sống tốt, lo chi thiếu người đến sống.