Năm 2016, Chủ tịch Hà Nội khi đó là ông Nguyễn Đức Chung có chuyến thị sát “đi xe buýt với người dân” khi tuyến xe buýt nhanh BRT đầu tiên của Hà Nội khánh thành.
Hôm ấy là “lưng lửng” buổi sáng ngày 31.12. Và, như các bạn cũng đoán, người ta thường sẽ nói gì, "chém" gì, khen gì trong lễ… khai trương tuyến buýt đầu tiên với mức đầu tư cả ngàn tỉ cho chỉ 14,7km.
Chỉ 3 tháng sau, BRT thất bại thảm hại với mỗi xe trung bình chỉ 41 khách/90 công suất. Tốc độ “nhanh” nhưng chỉ 20km/h. Ế, chậm đã đành, nó lại chiếm luôn một làn riêng trong tuyến huyết mạch Láng Hạ - Lê Văn Lương - Tố Hữu, đẩy tất cả các phương tiện còn lại vào cảnh ùn tắc kéo dài cả cây số, ùn tắc đến hỗn loạn.
Vài tháng sau đó, cũng chính ông Chung yêu cầu BRT chia đường với xe buýt thường và “có thể cả với các phương tiện khác” để giảm áp lực cho làn còn lại.
Ngàn tỉ, coi như đã bị ném qua cửa sổ như thế đó.
Ấy vậy mà vừa xong, lại có đề xuất Hà Nội làm thêm 14 làn đường riêng cho xe buýt. Kiến nghị này nhằm: Giảm tình trạng ùn tắc do có quá nhiều phương tiện cá nhân.
Nhìn danh sách các tuyến đề xuất “làn riêng” thì toàn là các tuyến đang vỡ trận. Và nếu làn đường bị thu hẹp 1/3 để có làn riêng cho xe buýt thì khỏi phải đoán, thủ đô sẽ chỉ còn 1 điểm ùn tắc và đó là tắc cả thành phố.
Buýt, phương tiện công cộng số 1 thế giới, đối với thế giới thì chính là công cụ để giảm ùn tắc, để giảm lượng xe cá nhân. Nhưng buýt, cũng phải đồng nghĩa với hạ tầng đủ khả năng đáp ứng mà nguyên Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội Bùi Danh Liên từng tính toán chỉ số lòng đường cần rộng 30-40m.
Mọi con đường Hà Nội có thể “xén” vỉa hè đều đã xén cả. Nhưng 17-18m lòng đường ấy, vẫn như những nút cổ chai so với lượng phương tiện khổng lồ- không thể bớt xén bằng việc thêm một làn riêng cho thứ ế chỏng chơ, thiếu hiệu quả, đang tồn tại như một thứ “của nợ”.
Chủ tịch Chu Ngọc Anh, một nhà khoa học, xin hãy thẳng tay bác bỏ cái đề xuất ngớ ngẩn, phi thực tế đầy nguy cơ làm khổ dân kia đi.
Xin nhắc lại cả ngàn tỉ cho 14,7km đường riêng, với mỗi chiếc xe buýt BRT tới 5 tỉ bạc đang chính là thứ mà người dân coi như một nguyên nhân gây cảnh ùn tắc, một thủ phạm đầy đoạ cuộc sống của họ.