57 năm, thời gian một người dân có thể mua được một căn hộ là số liệu là TS Lê Xuân Nghĩa dẫn tính toán của IMF phát biểu trong một hội thảo.
Mà những người cần 57 năm ấy lại còn phải là “người có thu nhập trung bình”.
57 năm, hơn nửa thế kỷ, quá nửa đời người. Nếu tuổi bắt đầu kiếm tiền của chúng ta là 20- 22, tuổi thọ bình quân là 75,4 mà cần đến 57 năm để mua được một căn hộ chung cư thì có nghĩa là đến chết vẫn chưa mua được nhà.
Sự thật rất thật. Nhưng không hề mới.
11 năm trước, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam cũng từng tạo sóng dư luận với tính toán: Với giá cả và mức lương như hiện nay, người nghèo không thể mua được nhà thu nhập thấp. Bởi vì “lương cỡ bộ trưởng cũng phải 40 năm mới đủ tiền mua”.
Phải mất 40 năm và 57 năm mới mua được nhà. Nhưng cái đáng để nói là giữa hai con số, hai tính toán đó là khoảng thời gian 11 năm.
Trong 11 năm ấy, tình hình không những không được cải thiện mà có khi còn tệ hơn.
Chỉ vừa hôm trước, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị xác nhận tại Hà Nội và TPHCM hầu như không còn căn hộ chung cư có giá dưới 25 triệu đồng/m2 nữa.
Và đó là hệ quả của một thị trường “lệch pha”- khi mà phân khúc trung, cao cấp, bất động sản du lịch thì thừa mứa, trong khi phân khúc nhà ở xã hội, nhà cho người thu nhập thấp “thiếu gay gắt”.
Thiếu đến mức “tỉ lệ căn hộ bình dân giảm…100%” ở thị trường lớn nhất là TPHCM.
Thiếu đến độ có những thời điểm năm ngoái, phân khúc căn hộ bình dân “biến mất khỏi thị trường”.
Và đó cũng là hậu quả của cuộc rượt đuổi trong vô vọng giữa tốc độ tăng thu nhập dân cư và tốc độ phi mã của giá nhà.
Vừa xong, kết quả khảo sát mức sống dân cư năm 2021 được Tổng cục Thống kê công bố cho thấy thu nhập bình quân người dân cả nước chỉ đạt 4,2 triệu đồng/tháng. Không những không tăng mà còn giảm do ảnh hưởng bởi đại dịch.
Lương 4-5 triệu đồng/tháng mà muốn mua chung cư… nghe cứ như chuyện tiếu lâm.
11 năm trước, Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam đã bàn đến một giải pháp kép - cần và đủ: Kéo giá nhà xuống; đồng thời phải nâng dần thu nhập, mức sống người dân lên.
Quá đúng và quá chuẩn. Bởi giải pháp cho một thị trường đi lệch pha thì cũng không thể "chập chờn" được.