Và khoảng cách giữa hai con số 7,4 và 42,3 tỉ đồng chính là thuế phí.
Bộ Công Thương vừa khẳng định rằng thuế phí là nguyên nhân chính khiến giá xe ôtô ở Việt Nam cao hơn ở Mỹ, ở Nhật, thậm chí cao gấp đôi Thái Lan.
Rolls-Royce Cullinan chẳng hạn. Chiếc siêu xe này chịu riêng thuế nhập khẩu đã 80% (khoảng 5,92 tỉ đồng). Với giá sau thuế nhập khẩu 13,32 tỉ, sẽ được đánh 150% thuế tiêu thụ đặc biệt, (khoảng 19,98 tỉ đồng) đẩy giá xe lên thành 33,2 tỉ đồng. Giá sau thuế lần hai này sẽ phải chịu thêm 10% VAT (3,33 tỉ). Giá chiếc xe sẽ là 36,63 tỉ đồng.
Nếu ở Hà Nội, với phí trước bạ 12%, sẽ mất thêm 4,2 tỉ đồng; bảo hiểm 1,77 tỉ đồng; phí cấp biển số 20 triệu đồng... Những khoản “tiền lẻ” này cộng lại khoảng 6 tỉ đồng. Và rút cục, chiếc xe 7,4 tỉ đồng ở Mỹ sẽ mất 42,3 tỉ đồng nếu muốn giá lăn bánh ở Việt Nam.
Đánh thuế nhập khẩu ở mức độ khủng là để bảo vệ, khuyến khích sản xuất trong nước. Nhưng trong thực tế, giá xe trong nước cũng “cao vời vợi” so với loanh quanh các nước cùng khu vực.
Một chiếc “xe quốc dân” Toyota Vios phiên bản 1.5G CVT chẳng hạn. Nếu như tại Philippines được bán với giá 970.000 Peso (khoảng 422 triệu đồng), thì ở Việt Nam giá niêm yết là 581 triệu đồng, chênh lệch tới 37%.
Xe nhập khẩu thuế quá cao, cả đến những chiếc xe bình dân nhất, sản xuất trong nước, cũng đắt hơn 35-37%, thậm chí đắt gấp đôi… thì Bộ Công Thương đã nói đúng: Thuế quá cao.
Trên báo Giao thông, TS. Trương Thị Chí Bình - Phó chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ Việt Nam cũng nhìn nhận nguyên nhân “sản lượng bị pha loãng”, tức là có quá nhiều mẫu xe trong khi quá ít xe tiêu thụ. Điều này khiến linh kiện, phụ tùng luôn cao hơn các nước xung quanh từ 10 - 20%. Và hậu quả là ngành công nghiệp phụ trợ lắp ráp ôtô không bật lên được”.
Thuế phí quá cao đang là nguyên nhân tạo ra một cái vòng luẩn quẩn: Thuế (cả xe nhập khẩu lẫn linh kiện, phụ tùng) cao khiến giá cao; giá cao khiến tiêu thụ thấp; tiêu thụ thấp khiến sản lượng thấp; sản lượng thấp khiến nội địa hoá không cao; nội địa hoá không cao khiến thuế không được thấp để bảo hộ sản xuất trong nước.
Theo Bộ Công Thương, năng lực sản xuất trong nước đã đạt 323.892 chiếc, gấp hơn 1,4 lần mục tiêu chiến lược phát triển ngành ôtô đến 2025, tầm nhìn tới 2035 (đạt 227.500 chiếc).
Có lẽ, giờ đã đến lúc xem lại thuế.