Theo thông cáo báo chí của Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế phát đi tối ngày 10.12 thì chiều ngày 8.12, có đoàn khách, giới thiệu là cháu đích tôn đời thứ 5 của cụ Nguyễn Hiệp, quan đại thần Thị Lang Bộ Binh, Chánh sứ, Tuần phủ đời vua Tự Đức.
Đoàn khách này liên hệ với bộ phận dịch vụ của Trung tâm với mong muốn được tạo điều kiện cho đoàn vào dâng hương để tỏ lòng thành kính, biết ơn của con cháu trong dòng tộc với tổ tiên. Và Trung tâm đã đồng ý.
Tuy nhiên, những hình ảnh của đoàn khách này trong Thế miếu được đăng tải trên mạng xã hội đã gây phản ứng mạnh mẽ của dư luận xã hội, đặc biệt là con cháu Tộc Nguyễn Phước.
Dư luận phản ứng vì Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế đã cử một đội Nhã nhạc cung đình đón rước đoàn khách vào dâng hương trong Thế miếu; đồng thời để đoàn khách ăn mặc trang phục cung đình nhìn rất phản cảm.
Mặc dù trong thông cáo, Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế đã thừa nhận thiếu sót, tuy nhiên lại biện minh rất “vụng” rằng những thiếu sót đó đến từ việc “muốn góp thêm sự trang trọng cho đoàn” (cử đội Nhã nhạc) hay “trang phục này là do khách tự thuê để chụp ảnh”.
Và cuối cùng là do “thời gian gấp rút và rơi vào ngày nghỉ cuối tuần nên bộ phận dịch vụ chưa xây dựng chương trình các mục chi tiết để trình xin ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Trung tâm. Đồng thời do suy nghĩ chưa thấu đáo…”.
Việc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế để cho du khách ăn mặc trang phục cung đình phản cảm, rồi cử hẳn một đội Nhã nhạc cung đình tổ chức đón rước họ vào dâng hương trong Thế miếu là việc làm chưa có tiền lệ, khá tùy tiện, khó chấp nhận.
Bởi Thế miếu – nơi thờ long vị các vị vua triều Nguyễn - là chốn linh thiêng và tôn nghiêm nhất của Đại nội Huế, ngày xưa còn cấm cả phụ nữ đến gần. Bây giờ, dù mở cửa đón khách nhưng vẫn buộc phải đi nhẹ nói khẽ, trang phục phù hợp.
Mặc dù bây giờ Thế miếu đang được làm dịch vụ - mở cửa đón khách mua vé vào tham quan - nhưng làm dịch vụ không phải theo kiểu du khách chỉ cần trả tiền là có thể được làm mọi thứ mình muốn ở trong đó.
Thế miếu, ngoài ý nghĩa cái bàn thờ của triều Nguyễn, còn là di sản chung của cả nhân loại khi là một phần cấu thành Đại nội và quần thể di tích Cố đô Huế được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới. Do đó, mọi tác động đến di sản, dù với hình thức nào cũng phải được đơn vị được giao nhiệm vụ quản lý nghiêm túc và cẩn trọng cân nhắc, suy tính thiệt hơn, kể cả hậu quả và hệ lụy.
Đây cũng không phải là lần đầu tiên, Trung tâm Bảo tồn di tích Huế phải đối diện với những lùm xùm liên quan đến việc ứng xử chưa đúng mực với di sản như thế này.
Hy vọng sự “thiếu sót” bị dư luận chỉ trích mạnh mẽ lần này là một bài học và cơ hội để Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế nhìn lại để chấn chỉnh mọi thứ vào khuôn phép.