Cây bướm bướm, hay còn gọi bướm trắng, bướm bướm, hoa bướm, ngọc diệp kim hoa... có tên khoa học là Herba Mussaenda pubescens – thuộc họ cà phê (Rubiaceae).
Theo Lương y Thích Tuệ Tâm, Giám đốc Tuệ Tĩnh Đường Liên Hoa (Huế), cây bướm bướm là một loại dược liệu dùng làm thuốc chữa bệnh.
Dược liệu bướm bạc có tính mát, vị hơi ngọt, quy vào kinh Can, Phế, Tâm và có công dụng giải độc cơ thể, thanh nhiệt, bảo vệ gan và mát gan; chữa say nắng, điều trị sổ mũi; lợi tiểu; điều trị hen suyễn, ho hen và ho có đờm; làm lành vết thương trong các tình trạng chấn thương, gãy xương, phong tê thấp; điều trị chứng ra mồ hôi trộm; điều trị các bệnh lý ngoài da như mụn nhọt, lở loét và chốc ghẻ...
Dưới đây là 11 bài thuốc chữa bệnh từ cây bướm bướm.
- Chữa sổ mũi, say nắng: Dùng 12g thân cây bướm bướm, 10g lá ngũ trảo, 3g bạc hà. Hỗn hợp dược liệu đem hãm với nước sôi và dùng uống thay nước trà.
- Phòng ngừa say nắng: Dùng 60 – 90g bướm bướm, rửa sạch và nấu với một thể tích nước phù hợp, dùng nước thuốc thu được uống thay trà.
- Trị khí hư bạch đới: Dùng 10 – 20g rễ cây bướm bướm đã được rửa sạch, đem sắc với một thể tích nước phù hợp. Nước thuốc thu được dùng uống mỗi ngày đến khi tình trạng bệnh được cải thiện.
- Giúp giảm niệu: Dùng 30g gồm bướm bướm và mã đề; 60g dây kim ngân tươi. Hỗn hợp dược liệu được sắc trong một thể tích nước phù hợp. Nước thuốc thu được dùng uống mỗi ngày đến khi tình trạng bệnh được cải thiện.
- Chữa phù do viêm thận, giảm niệu: Dùng 30g thân cây bướm bướm, 30g mã đề, 30g dây kim ngân tươi. Hỗn hợp dược liệu được trong 5 phần nước đến khi cô đặc còn khoảng 2 phần nước thì dừng. Dùng nước thuốc uống mỗi ngày và nên uống khi nóng.
- Chữa chứng sốt gây hôn mê, táo bón, khát nước, đái buốt: Dùng 60g rễ cây bướm bướm, 20g Hành tăm. Hỗn hợp dược liệu được sao vàng và sắc với nước dùng uống mỗi ngày, người bệnh nên uống khi nóng để đạt hiệu quả điều trị cao.
- Chữa sốt, ho và viêm amidan: Dùng 30g cây bướm bướm, 10g rễ bọ mẩy và 20g huyền sâm. Hỗn hợp dược liệu được sắc trong một thể tích nước phù hợp và dùng uống mỗi ngày.
- Chữa viêm lở loét da: Dùng một lượng bằng nhau lá cây mướp tươi và lá cây bướm bướm tươi. Rửa hỗn hợp dược liệu bằng nước lọc rồi đem giã nát, dùng đắp vào vị trí da bị viêm lở.
- Chữa thấp khớp, phong thấp và đau nhức xương khớp: Dùng 10 – 20g rễ cây bướm bướm rửa sạch và sắc trong 200 – 250ml nước. Nước thuốc thu được dùng uống và nên uống khi còn nóng.
- Chữa bệnh chốc đầu: Dùng 30g hoa cây bướm bướm, 25g bồ kết và 100ml mật lợn. Đun sôi các nguyên liệu trong nước và dùng gội đầu mỗi ngày đến khi tình trạng bệnh lý được cải thiện.
- Chữa bệnh chàm: Dùng một lượng bằng nhau các dược liệu gồm: vôi củ, hoa cây bướm bướm và lá đào. Hỗn hợp dược liệu được rửa sạch bằng nước, giã nhỏ và thoa vào những vùng bị tổn thương do bệnh chàm.