Một số người cho rằng không nên vội vàng kết luận do ăn quả vải, một khi sự việc chưa rõ ràng sẽ khiến người nông dân lo lắng và hoảng loạn vì sợ dân tình sẽ “quay lưng” với quả vải đang vào mùa. 

Trước thông tin này, Bác sĩ Nguyễn thị Quỳnh Mai (TP Hồ Chí Minh; Tốt nghiệp Trường Y Saigon năm 1975) vội chia sẻ lại bài đã viết trên trang Facebook cá nhân (với nickname Dr. Quynhmai Nguyen) vào mùa vải năm ngoái sau khi đọc báo cáo và nhờ đồng nghiệp phía Bắc chia sẻ thông tin rộng rãi để mọi người hiểu rõ và biết cách dùng quả vải đúng cách để tránh rủi ro đáng tiếc có thể xảy ra. 

Để rộng đường dư luận, báo Lao Động xin được đăng tải nguyên văn ý kiến của Bác sĩ Nguyễn Thị Quỳnh Mai. Đây cũng có thể là một cách lý giải cho sự việc 4 cháu bé bị ngộ độc sau khi ăn quả vải tại Cao Bằng vừa qua. 

"Năm 1995, cách nay 22 năm, các bệnh viện bên Ấn Độ để ý bệnh viêm não hay rộ lên vào khoảng giữa tháng 5 dương lịch. Trẻ con nhập viện vào buổi sáng, cha mẹ khai là tối hôm trước các bé vẫn chơi đùa vui vẻ, bỏ bữa tối, đến sáng là co giật toàn thân, rối loạn trị giác, và rơi vào hôn mê. 

Nhập viện thì bác sĩ chỉ cứu được một nửa số bệnh nhi. 

Hết tháng 5, mùa mưa bắt đầu thì bệnh không thấy xuất hiện nữa.

Các bác sĩ đoán già đoán non là hội chứng thần kinh hoặc do ngộ độc kim loại nặng hoặc do phản ứng phụ của thuốc phun dùng trong vườn vải hoặc do ô nhiễm môi trường. 

Một dấu hiệu cận lâm sàng đáng chú ý là trẻ nào cũng bị hạ đường huyết (<0,7mg%, bình thường là 1mg%)

Bên xứ Jamaica, có cây Ackee, cơm của hạt ackee là đặc sản của xứ này, nấu với cá mắm, ăn rất tốt cho sức khỏe vì chưa nhiều khoáng chất bổ xương. 

Từ năm 1991, nhiều ca ngộ độc quả ackee, nhưng không ai quan tâm tìm hiểu. 

Năm 2013, trong một báo cáo về ngộ độc quả Ackee, với triệu chứng ói mửa, co giật, hạ đường huyết. 

Các bác sĩ bên Ấn Độ thấy triệu chứng ngộ độc quả ackee ở Jamaica sao giống các triệu chứng của trẻ bị viêm não vào mùa vải ở xứ mình. Và họ tìm ra bệnh "viêm não" mùa vải là do trẻ con ăn quả vải ương, sau một đêm ngủ đói meo vì bỏ cơm tối.

Thủ phạm chính là chất HYPOGLYCIN trong quả vải ương có tác dụng ức chế qui trình chuyển chất đường dự trữ trong gan, trong mỡ thành đường trong máu để cân bằng đường huyết giảm do nhịn đói. Hậu quả là đường huyết của trẻ bị hạ thấp quá mức cho phép và trẻ có triệu chứng tổn thương thần kinh giống như bệnh viêm màng não do siêu vi hay viêm não Nhật Bản B. 

Biết được cơ chế bệnh, các bác sĩ Ấn Độ chú ý truyền đường cho trẻ khẩn và tỉ lệ tử vong giảm rõ rệt. Những trẻ tử vong do đường huyết quá thấp dưới mức 0,5mg% và các bác sĩ không làm gì được thêm để cứu bé.

Các bác sĩ trên thế giới cũng khuyến cáo trẻ nhỏ sống ở vùng trồng quả vải không nên ăn vải vào buổi sáng khi bụng đói, nhất là tối hôm trước đã bỏ bữa. Những người tối hôm trước “nhậu” quá đà cũng không nên ăn trái vải vào buổi sáng để tránh rối loạn đường huyết và mệt thêm.

Như vậy, có thể nói, quả vải là trái cây quí, không làm hại sức khỏe nếu dùng tráng miệng sau những bữa ăn hàng ngày. 

Các bậc cha mẹ cũng cẩn thận khi cho con ăn quả vải vì nhiều trẻ đã bị tắc đường thở do nhỡ nuốt vội nguyên quả. Phải tách hột trước khi cho trẻ ăn. Nếu trẻ bị mắc nghẹn, cấp cứu tại chỗ bằng cách đặt trẻ nằm trên đùi, đầu thấp, vỗ mạnh vào lưng trẻ để trẻ khóc và quả vải vọt ra ngoài. Không biết cấp cứu tại chỗ thường trẻ mất trước khi vào viện."