Đây là một trong những nội dung được Bộ Y tế đề cập đến trong Tài liệu hướng dẫn chăm sóc người nhiễm COVID-19 tại nhà ban hành kèm theo Quyết định 4156/QĐ-BYT ngày 28.8.2021.
Việc vận động trong thời gian F0 cách ly tại nhà giúp giãn nở lồng ngực, tăng thông khí ra vào phổi, hô hấp tốt hơn, tăng cường khả năng vận động và các cơ tham gia hô hấp, ngăn chặn suy giảm thể chất, cải thiện tinh thần.
Trong đó, một số bài tập thở, vận động gồm: Các bài tập thở, vận động tại giường, bài tập giãn cơ, bài tập thể lực tăng sức bền.
1. Tập thở
Một số kiểu tập thở gồm: thở chúm môi, thở cơ hoành, thở bụng. Nếu người nhiễm có tiết nhiều đờm dịch thì tập kỹ thuật thở chu kỳ chủ động và kỹ thuật ho.
- Kiểu thở chúm môi: Hít vào thật sâu bằng mũi. Chúm môi từ từ thở ra cho đến hết khả năng.
- Kiểu thở cơ hoành: Hít vào bằng mũi đồng thời bụng phình lên. Thở ra chúm môi đồng thời bụng hóp lại.
- Kiểu thở bụng:
Một tay đặt lên ngực, một tay đặt lên bụng (để cảm nhận di động của ngực và bụng).
Hít vào bằng mũi (mím môi), bụng phình ra (cảm nhận tay ở bụng đi lên).
Thở ra từ từ bằng miệng, môi chúm lại (giống như thổi sáo), bụng xẹp xuống (cảm nhận tay ở bụng đi xuống).
Hít vào theo nhịp đếm 1-2, thở ra theo nhịp đếm 1-2-3-4 (thời gian thở ra gấp đôi hít vào).
Chú ý:
- Khi hít vào và thở ra không cần gắng sức quá mức.
- Kết hợp động tác thở chúm môi với thở bụng hoặc thở ngực kết hợp tay vào trong một lần hít thở và nên luyện tập thường xuyên (ít nhất 3 lần/ngày, mỗi lần 5- 10 phút).
- Hai động tác này có thể thực hiện trong cả lúc ngồi hoặc nằm (khi nằm luồn gối dưới đầu và dưới khoeo để chân hơi co lại).
Kỹ thuật ho hữu hiệu
- Thở chím môi: trong khoảng từ 5-10 phút giúp đẩy đờm từ phế quản nhỏ ra các phế quản lơn hơn.
- Tròn miệng hà hơi: 5-10 lần, tốc độ tăng dần giúp đẩy đờm ra khí quản.
- Ho: hít hơi vào thật sâu, nín thờ và ho liên tiếp 1-2 lần. Lần 1 ho nhẹ, lần 2 ho mạnh để đẩy đờm ra ngoài.
Kỹ thuật thở chu kỳ chủ động
- Thở có kiểm soát: Hít thở nhẹ nhàng trong 20-30 giây.
- Căng giãn lồng ngực: Hít thật sâu bằng mũi, nín thở 2-3 giây và thở ra nhẹ nhàng, lặp lại 3-5 lần.
- Hà hơi: Hít thật sâu, nín thở 2-3 giây và tròn miệng hà hơi đẩy mạnh dòng khí ra ngoài. Lặp lại 1-2 lần.
2. Tư thế nghỉ ngơi
Nếu kết quả đo ôxy máu (SpO2) dưới 94% hoặc thấy mệt, khó thở, người nhiễm có thể áp dụng tư thế nằm sấp, nằm đầu cao. Tiếp tục theo dõi ôxy máu khi thay đổi tư thế.
Tư thế nằm sấp: Chêm lót gối ở vùng cổ, hông và cổ chân giúp thoải mái. Thời gian nằm sấp duy trì 1-2 giờ trong mỗi 4 giờ, tối đa 14 giờ trong ngày.
Tư thế nằm đầu cao: Nằm đầu cao 30-60 độ hoặc ngồi dựa lưng.
Tư thế nằm nghiêng: Chèn gối ở các vị trí vùng đầu cổ, hông và giữa 2 chân để tạo sự thoải mái.
Trong quá trình tập luyện nếu xuất hiện các biểu hiện bất thường: mệt, khó thở hay đau ngực tăng cần dừng tập theo dõi cơ thể. Nếu các biểu hiện này tăng lên cả khi nghỉ cần báo cho nhân viên y tế để được theo dõi kịp thời.
3. Tập vận động tại giường
Người nhiễm COVID-19 từ nhẹ đến vừa được khuyến cáo nên nghỉ ngơi tại giường và vận động vừa sức.
Vận động giúp hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện tuần hoàn máu và giúp thư giãn.