Viện Nghiên cứu và Đào tạo Tiêu hóa, Gan mật vừa tổ chức Hội nghị khoa học quốc tế “Thiết lập mạng lưới Microbiome (vi khuẩn chí đường ruột) toàn cầu” cung cấp nhiều thông tin quý giá về vai trò của hệ vi khuẩn chí đường ruột trong các bệnh lý tiêu hóa.

Trong hệ tiêu hóa của người cũng có rất nhiều vi sinh vật, các vi khuẩn, lợi khuẩn. Được gọi chung là microbiota với số lượng lên tới hơn 100 triệu tỷ (1014) nghĩa là lớn hơn rất nhiều so với tổng số lượng các tế bào trong cơ thể. Nếu có một cách nào đó kết nối các vi sinh vật này với nhau thì chiều dài của chúng sẽ vượt quá 2,5 lần chu vi quả đất.

Giáo sư, Tiến sĩ Đào Văn Long, Chủ tịch Hội đồng sáng lập Viện Nghiên cứu và Đào tạo Tiêu hóa, Gan mật cho biết hệ vi khuẩn chí đường ruột (microbiome) là những hệ vi sinh vật nằm trong đường tiêu hóa, được chia làm hai loại là lợi khuẩn probiotic và vi khuẩn có hại. Hàng loạt các bệnh lý như nhiễm tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa… bắt nguồn từ sự mất cân bằng giữa hai quần thể vi sinh vật.

"Probiotic có thể có ích đối với những tình huống gây căng thẳng cho cơ thể, thí dụ như là làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh tiêu chảy sau khi tiếp xúc với những vi khuẩn gây bệnh, hoặc bổ sung vi khuẩn bình thường cho ruột sau khi bệnh nhân sử dụng kháng sinh"- Giáo sư Long nói. 

Tuy nhiên, trong đời sống ứng dụng nhiều như hiện nay, không ít bà mẹ hay sử dụng lợi khuẩn cho con mình nhưng lại sử dụng sai cách, như vậy rất có hại cho hệ tiêu hóa của trẻ. “Mỗi lợi khuẩn chỉ có tác dụng cho một số bệnh, triệu chứng nhất định. Người táo bón, béo phì, trầm cảm… sẽ dùng lợi khuẩn khác nhau chứ không thể cứ sử dụng lợi khuẩn chung chung được”, Giáo sư Long cho hay.

Trong thời gian gần đây, Hệ vi khuẩn đường ruột (microbiota) của hệ tiêu hóa đã trở thành một vấn đề thời sự trong y học, thu hút sự quan tâm của rất nhiều nhà nghiên cứu về vi sinh, sinh hóa, sinh học phân tử, tin sinh học và cả trong khám chữa bệnh của các bác sĩ.

Hiện nay, Việt Nam đã đưa microbiome vào can thiệp một số bệnh lý như loét dạ dày tá tràng. Ngoài sử dụng thuốc ức chế a xít và kháng sinh, việc bổ sung vi khuẩn lợi khuẩn trong điều trị bệnh này đã làm giảm tác dụng phụ của thuốc kháng sinh. Microbiome cũng được sử dụng hiệu quả trong hỗ trợ điều trị bệnh tiêu chảy.

Giáo sư Đào Văn Long nhấn mạnh, thực tế, Việt Nam có rất ít nghiên cứu về hệ vi khuẩn đường tiêu hóa. Chúng ta chưa có những nghiên cứu xác định chủng vi sinh vật chủ yếu, chưa có ngân hàng về gen của hệ vi sinh vật. Đây là nhiệm vụ của các nhà nghiên cứu và các bác sĩ tiêu hóa.