Loại bỏ được khói, giảm hại thế nào cho người hút và người xung quanh?

Việc tạo ra nicotin mà không cần phản ứng đốt cháy thuốc lá đã đem lại hy vọng cho những người đang hút thuốc, bởi khoa học đã xác định các sản phẩm có cơ chế hoạt động loại bỏ quá trình đốt cháy như vậy sẽ giảm thiểu được phần lớn hàm lượng các chất gây hại phơi nhiễm lên cơ thể của người hút thuốc.

Thêm vào đó, những người xung quanh thay vì chịu ảnh hưởng của khói thuốc lá thông thường thì với những sản phẩm thay thế, vấn đề này cũng sẽ được giảm đáng kể. Hành động đốt cháy, “rít” điếu thuốc lá và nhả khói của người sử dụng đã quá quen thuộc đến mức tưởng chừng sẽ là nghịch lý cho việc hút thuốc mà không cần phải đốt cháy nó. Tuy nhiên, sự có mặt của khoa học làm nóng-không đốt cháy được ứng dụng vào trong các sản phẩm thuốc lá không khói như thuốc lá làm nóng, thuốc lá điện tử đã thay đổi hành vi tiêu dùng.

Theo đó thay vì đốt và hút thuốc lá, người dùng chuyển đổi sang những sản phẩm với công nghệ làm nóng nguyên liệu thuốc lá, hoặc thiết bị điện tử với công nghệ làm nóng và hóa hơi các dung dịch có chứa nicotin.

Với những sản phẩm đã qua kiểm nghiệm, các tổ chức y tế quốc tế như Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa kỳ (FDA), Tổ chức Y tế Công công Anh (PHE) cũng nhận định hàm lượng các chất gây hại do những sản phẩm không khói này phát ra thấp hơn so với thuốc lá điếu. Đồng thời, khác với thuốc lá điếu, các sản phẩm này chỉ thải ra một dòng khí hơi aerosol chính cho người hút thuốc hít vào, chứ không có dòng khói phụ thải ra môi trường như thuốc lá điếu. Điều này giúp làm giảm phần lớn nguy cơ hít khói thuốc thụ động của người xung quanh.

Đối với người hút thuốc, do hệ thống không tạo ra khói nên họ sẽ hít vào nicotin đáp ứng nhu cầu sử dụng, nhưng giảm được phần lớn hàm lượng những chất gây hại và khả năng gây hại, bao gồm các tác nhân gây ung thư, COPD, bệnh tim, sức khỏe sinh sản,...

Theo báo cáo 2012 của FDA, khí hơi aerosol do một người sử dụng sản phẩm thuốc lá làm nóng (một trong những sản phẩm thuộc nhóm thuốc lá không khói) đã qua kiểm định sẽ giảm thiểu trung bình hơn 90% hàm lượng các chất gây hại có trong khói của thuốc lá điếu thông thường. Các nghiên cứu cũng chỉ ra nguy cơ ung thư trọn đời đối với thuốc lá làm nóng dự kiến sẽ thấp hơn ba bậc so với thuốc lá điếu đốt cháy.

Cơ quan Y tế Công cộng Anh (PHE) công bố các sản phẩm thuốc lá không khói không có chứa hắc ín hay cacbon monoxit. Đây là hai thành phần gây hại nhất trong khói thuốc. Dù vậy, những sản phẩm này vẫn chứa các chất hóa học khác tương tự như trong khói thuốc lá điếu, nhưng ở hàm lượng thấp hơn rất nhiều.

Ngay cả Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mặc dù khuyến cáo tất cả các loại thuốc lá đều độc hại, bao gồm cả thuốc lá thế hệ mới, nhưng vẫn ghi nhận rằng các nghiên cứu đã công bố cho thấy, hàm lượng các chất độc hại được phân tích trong khí hơi của thuốc lá làm nóng, thấp hơn ít nhất 62% và các hạt chất rắn (PM) thấp hơn 75% so với khói của thuốc lá điếu thông thường.

Không bỏ rơi người chưa bỏ được thuốc

Một chuyên gia y tế tại TPHCM trong một lần trả lời báo chí đã nhìn nhận rằng, bỏ thuốc lá là tốt nhất nhưng khi mọi nỗ lực thất bại, cần nghĩ đến việc giảm tác hại cho người hút thuốc. Việc bỏ được thuốc lá đòi hỏi sự quyết tâm cao độ, và theo thống kê, tỷ lệ thành công không cao. Đối với những người hút thuốc không chịu hoặc chưa bỏ được thì cần cho họ một giải pháp khác hơn là để mặc họ tiếp tục gắn chặt với thuốc lá điếu. Thay vì hút một điếu thuốc lá với tất cả độc hại thì để họ hút mỗi nicotin và giảm những độc tính khác; đồng thời khí thở ra chỉ chứa hơi nước và tỷ lệ thấp chất gây ung thư, đồng nghĩa việc gây hại do hút thuốc thụ động cũng thấp hơn.

Theo một khảo sát gần nhất của một tờ báo điện tử, có gần 5000 người hút thuốc có nhu cầu tìm đến các giải pháp giảm tác hại thuốc lá bằng cách tìm đến chuyên gia, các bác sĩ hoặc các sản phẩm giúp thỏa cơn thèm như kẹo trái cây, kẹo cao su… Ngoài ra, người hút thuốc cũng dần chuyển đổi sang những sản phẩm không khói giảm tác hại như thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng.

Đến nay, các chuyên gia vẫn khẳng định không có thuốc lá nào tốt cho sức khỏe, chỉ có bỏ thuốc lá là lựa chọn tốt nhất. Tuy nhiên, với thực tế hiện nay khi mà tỷ lệ hút thuốc lá còn cao trên toàn cầu, các giải pháp giảm tác hại cần được xem xét và áp dụng, hơn là bỏ rơi người đang hút thuốc tiếp tục với sản phẩm thuốc lá điếu gây hại nhất.

Nếu có sự kiểm soát hợp lý, thì ít nhất những người hút thuốc khi chuyển đổi sang các sản phẩm này cũng đã có thể loại bỏ phần lớn các chất gây hại cho bản thân và cộng đồng.