Khi một người hút thuốc, nicotine nhanh chóng đến não chỉ trong khoảng mười giây. Ban đầu, nicotine cải thiện tâm trạng và khả năng tập trung, giảm căng thẳng và tức giận, làm giãn cơ và giảm sự thèm ăn.

Việc sử dụng nicotine đều đặn dẫn đến những biến đổi trong não và khi nguồn cung nicotine giảm, người hút thuốc trải qua các triệu chứng cai nicotine. Chu kỳ này là cách mà hầu hết người hút thuốc trở nên phụ thuộc vào nicotine.

Ảnh hưởng đến triệu chứng căng thẳng

Một số người hút thuốc như một cách 'tự điều trị' để giảm bớt cảm giác căng thẳng. Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ ra rằng, hút thuốc thực tế làm tăng cảm giác lo lắng và căng thẳng. Nicotine tạo ra một cảm giác thư giãn ngay lập tức, nên người ta hút thuốc với niềm tin rằng, nó giảm căng thẳng và lo lắng. Cảm giác này chỉ là tạm thời.

Ảnh hưởng đến bệnh trầm cảm

Hầu hết mọi người bắt đầu hút thuốc trước khi xuất hiện các dấu hiệu của trạng thái trầm cảm, nên không rõ liệu hút thuốc gây ra trạng thái trầm cảm hay ngược lại, trạng thái trầm cảm thúc đẩy người ta bắt đầu hút thuốc.

Nicotine kích thích sự giải phóng chất dopamine trong não. Dopamine tham gia vào việc kích thích cảm giác tích cực. Thường thấy nồng độ dopamine thấp ở những người mắc trạng thái trầm cảm, họ có thể sử dụng thuốc lá để tăng nguồn cung cấp dopamine tạm thời.

Tuy nhiên, hút thuốc lại khuyến khích não tắt cơ chế sản xuất dopamine, dẫn đến giảm cung cấp theo thời gian và khiến người ta cần hút thuốc nhiều hơn. Những người mắc trạng thái trầm cảm có thể gặp khó khăn đặc biệt khi cố gắng bỏ thuốc và có các triệu chứng nặng hơn.

Ảnh hưởng đến người bị tâm thần phân liệt

Người mắc bệnh tâm thần phân liệt có khả năng hút thuốc gấp ba lần so với người khác. Có khả năng rằng, điều này xảy ra vì những người này sử dụng thuốc lá để kiểm soát hoặc quản lý một số triệu chứng liên quan đến bệnh tâm thần của họ và giảm bớt một số tác dụng phụ của thuốc điều trị của họ.

Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng, hút thuốc có thể tăng nguy cơ phát triển bệnh tâm thần phân liệt. Tuy nhiên, vẫn cần thêm nghiên cứu để hiểu rõ hơn về cách hai yếu tố này liên kết với nhau.