Giảm 3.000 người chết vì lao
PGS.TS Nguyễn Viết Nhung cho biết thêm, hiện số người mắc bệnh lao đang giảm hàng năm khoảng 5-6%, số tử vong vì bệnh giảm nhanh hơn. Trong hai năm 2015-2016, cả nước đã giảm 3.000 người chết vì lao. Nguyên nhân là bệnh nhân được phát hiện sớm, chủ động và nhiều hơn. Việt Nam có kết quả điều trị bệnh lao rất tốt, phát hiện sớm tất cả các thể lao, cung cấp dịch vụ điều trị lao cho tất cả người bệnh sau chẩn đoán, điều trị lao tiềm ẩn.
Hàng năm, cả nước đã phát hiện và điều trị cho trên 100.000 người mắc Lao với tỷ lệ chữa khỏi cao trên 90% trường hợp mắc mới. CTCL vẫn duy trì mục tiêu triển khai công tác chống Lao tại 100% số quận huyện và 100% số xã phường. Tỷ lệ dân số được CTCLL tiếp cận đạt 100%.
Hiện nay 46 trên 63 tỉnh, thành trên toàn quốc đã thành lập Bệnh viện Phổi, Bệnh viện lao và bệnh phổi. CTCL đã tiếp tục triển khai các hoạt động phát triển mạng lưới phối hợp với các đối tác như Bộ Công an; Cục Phòng chống HIV/AIDS, WHO, KNCV, CDC, URC, CHAI, các bệnh viện đa khoa tuyến trung ương, tuyến tỉnh và nhiều đối tác khác.
Đặc biệt, trong giai đoạn 2015-2017, CTCL có thêm các đối tác mới chính thức trở thành những đơn vị viện trợ phụ (SRs) cùng tham gia vào dự án QTC và công tác chống Lao như FIND, Hội Chống Lao Hoàng gia Hà Lan (KNCV), Trung tâm nghiên cứu và phát triển sức khỏe cộng đồng (RCSCH), Bộ Công an. Chương trình cũng đã xây dựng một mạng lưới nghiên cứu lao và bệnh phổi bao gồm các đơn vị, cá nhân trong nước và quốc tế để góp phần nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh trong chuyên ngành lao tại các tuyến y tế trên cả nước.
Nhiều khó khăn, thách thức cần vượt qua
Nói về những khó khăn, thách thức đối với công tác phòng, chống lao ở nước ta, PGS.TS Vũ Xuân Phú – PGĐ Bệnh viện Phổi TƯ – cho rằng, với 20% bệnh nhân mắc lao trong cộng đồng chưa được phát hiện, đây là nguồn lây nhiễm nguy hiểm cho cộng đồng. Bên cạnh đó, hiểu biết của một bộ phận người dân về bệnh này và cách phòng chống còn hạn chế, xã hội còn kỳ thị bệnh nhân lao dẫn đến người bị bệnh thường giấu bệnh.
Trong khi đó, đa số bệnh nhân lao đều là người nghèo, điều kiện kinh tế khó khăn, ít được tiếp cận các phương tiện truyền thông nên chưa có ý thức phòng chống, hạn chế lây lan bệnh ra cộng đồng.
Ngoài ra, khó khăn nữa là chưa tầm soát hết các đối tượng nghi MDR, tỷ lệ người được xét nghiệm GeneXpert trong số nghi MDR còn hạn chế tại nhiều địa phương; Công tác phối kết hợp trong hoạt động PPM vẫn còn hạn chế. Hầu hết sự phối hợp hiện nay chủ yếu là mô hình chuyển người nghi lao đến khám phát hiện. Sự hợp tác để phát hiện lao trẻ em giữa CTCLQG và các cơ sở nhi khoa ở tỉnh và huyện chưa thường xuyên.